Gezi davasında müebbet hapis cezası verilen Osman Kavala, ikinci kez Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu. Mahkeme, 18 Ekim 2017’den beri tutuklu bulunan Kavala’nın yaptığı ikinci başvuruyu öncelikli inceleyeceğini duyurdu.
AİHM ayrıca başvurunun incelenmesi için AKP-MHP iktidarından cevaplamasını istediği soruları da açıkladı. AİHM, 18 Ocak 2024 tarihinde yapılan başvuruyu 21 Mart 2024 tarihinde hükümete ilettiğini ve hükümetten 16 Temmuz 2024 tarihine kadar savunmasını mahkemeye iletmesini istediğini duyurdu.
Profesör Başak Çalı, Profesör Philip Leach ve Kavala’nın avukatları yaptıkları açıklamada, AİHM’in 10 Aralık 2019 tarihli Kavala’nın tutukluluğunun keyfi olduğu ve siyasi saiklere dayandığını yönündeki tespit hatırlatıldı. Osman Kavala’nın derhal serbest bırakılmasına hükmedildiği hatırlatılan açıklamada, “Osman Kavala’nın bu karar gereği serbest bırakılmaması sebebi ile Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Türkiye hakkında ‘ihlal prosedürü’ başlatmıştı. AİHM Büyük Daire 11 Temmuz 2022 tarihinde verdiği ‘ihlal prosedürü’ kararında, 10 Aralık 2019 tarihli Kavala kararında AİHS’in 18. maddesiyle bağlantılı olarak 5. maddesinin ihlal edildiğinin tespit edilmiş olmasının, Gezi Parkı olayları ve darbe girişimiyle ilgili suç isnatlarına dayanan her türlü işlemi geçeriz kılacağına karar vermişti” denildi.
Türkiye mahkemelerinin AİHM tarafından verilen bağlayıcı iki kararı da gözardı ettiği kaydedilen açıklamada, son yapılan başvuruda yer alan şikayetler şöyle sıralandı:
“*Osman Kavala’nın 10 Aralık 2019 tarihinden bugüne kadar süren tutukluluğu bir bütün olarak hukuka aykırıdır (AİHS’in 5. maddesi);
*Yerel mahkemeler Osman Kavala’nın tutukluluğunun hukukiliğini süratle denetlememişlerdir (AİHS’im 5(4). maddesi);
*Osman Kavala’nın adil yargılanma hakkı ağır bir şekilde ihlal edilmiştir (AİHS’in 6(1), 6(2) ve 6(3)(d) maddeleri);
*Osman Kavala’nın Türk Ceza Kanunu’nun 312. maddesi (Hükümeti devirmeye teşebbüs etmek) uyarınca mahkum edilmesi öngörülebilirlik şartına uygun değildir (AİHS’in 7. maddesi);
*Osman Kavala’nın tutuklanması, kovuşturulması ve hapis cezasına çarptırılması kendisinin bir insan hakları savunucusu olarak susturulması ve cezalandırılması amacını taşımaktadır ve ifade özgürlüğü ve örgütlenme özgürlüğü haklarını ağır bir biçimde sınırlandırmaktadır (AİHS’in 10. ve 11. maddeleri);
*Osman Kavala siyasi bir amaçla tutuklanmış, mahkum edilmiş ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır. Bu siyasi amaç, onu susturmak ve cezalandırmaktır (AİHS’in 18. Madde ile beraber 5, 6, 7, 10, 11. maddeleri);
*Masum bir insanın aşırı derecede uzun, keyfi, siyasi saiklere dayalı ve hukuka aykırı bir şekilde tutuklanması ve hakkında verilen müebbet hapis cezasının gözden geçirilme imkanının bulunmaması AİHS’in 3. maddesini ihlal etmektedir.”
