Bulgular, NASA’nın 2018’de gezegene inen Insight Lander keşif aracından alınan verilerin yeni bir analizine dayanıyor.
Insight Lander, dört yıl boyunca Kızıl Gezegen’in derinliklerinde meydana gelen titreşimleri kaydeden bir sismometre taşıyordu.
Bu depremlerin ve gezegenin tam olarak nasıl hareket ettiğinin analizi, sıvı suyun “sismik sinyallerini” ortaya çıkardı.
Mars’ın kutup dairlerinde donmuş su ve atmosferinde buhar olduğuna dair kanıtlar bulunmuştu, ancak gezegende sıvı su bulgularına ilk kez rastlandı.
Bulgular, ABD merkezli Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde yayınlandı.
Insight’ın bilimsel görevi inişinden dört yıl sonra, Aralık 2022’de sona erdi.
Bu süre zarfında, robotik uzay aracı 1.319’dan fazla deprem kaydetti.
Bilim insanları sismik dalgaların ne kadar hızlı hareket ettiğini ölçerek, bu dalgaların geçme olasılığının en yüksek olduğu maddeyi tespit etti.
Araştırmaya katılan, California Üniversitesi’nden Profesör Michael Manga, “Aslında bunlar Dünya’da su veya petrol ve gaz aramak için kullandığımız tekniklerle aynı” dedi.
Analiz, Mars kabuğunda yaklaşık 10 ila 20 km derinlikte su rezervuarları olduğunu ortaya koydu.
UC San Diego Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden baş araştırmacı Dr. Vashan Wright, “Mars’taki su döngüsünü anlamak, ikliminin, yüzeyinin ve içinin evrimini anlamak için kritik öneme sahip” dedi.
Profesör Manga, suyun “bir gezegenin evrimini şekillendiren en önemli molekül” olduğunu belirtti. Bu bulgunun, “Mars’ın bütün suyu nereye gitti?” sorusunu yanıtladığını söyledi.
Mars’ın yüzeyine dair çalışmalar, antik çağlarda gezegende nehirler ve göller olduğunu gösteriyor.
Ancak üç milyar yıl boyunca bir çöldü.
Bu suyun bir kısmı Mars atmosferini kaybettiğinde uzayda kayboldu. Ancak Dünya’daki suyun büyük ölçüde yeraltında olduğunu söyleyen Profesör Manga, “Mars’ta da durumun böyle olmaması için hiçbir neden yok” diyor.
Insight aracı yalnızca bulunduğu yerin altındaki kabuğa ilişkin kayıt yapabildi, ancak araştırmacılar gezegenin her yerinde benzer rezervuarlar olabileceğini söylüyor.
Bu doğruysa, Mars’ın yüzeyinde 800 metreden daha derin bir tabaka oluşturacak kadar sıvı su olduğu tahmin ediliyor.
Ancak Mars’taki yeraltı suyunun yerinin, Mars’a yerleşme planları olan ve bu sudan yararlanmak isteyebilecek milyarderler için iyi bir haber olmadığını belirtiyorlar.
Profesör Manga bunun nedenini sıvı suyun “yer kabuğunun 10-20 km derinliğinde” olmasına bağlıyor.
BBC’ye yaptığı açıklamada, “Mars’ta 10 km derinlikte bir delik açmak, (Elon) Musk için bile zor olurdu” diyor.
Bu keşif, Mars’ta bir zamanlar yaşam olduğuna dair kanıt bulmak için devam eden araştırmalara yol gösterici olabilir.
Manga, “Sıvı su olmadan yaşam olmaz” dedi. “Yani Mars’ta yaşanabilir ortamlar varsa, bunlar şu anda yerin derinliklerinde olabilir.”
Kaynak/BBC NEWS TÜRKÇE
