Kastamonu’nun Cide ilçesinde sekiz yıl önce başlatılıp Loç Vadisi sakinlerinin direnişiyle iptal edilen hidroelektrik santrali (HES) projesi yeniden gündemde. ÇED sürecindeki önemli dönemeç öncesinde Loçlular Beşiktaş’ta eylemdeydi.
Doğu Eroğlu’nun Diken’de yer alan haberine göre, 2009’da Orya Enerji firmasınca planlanan ve 2011’de Kastamonu İdare Mahkemesi, 2015’teyse Danıştay tarafından iptal edilen HES projesi hakkında yeniden başlayan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci, Loç Vadisi sakinlerini tekrar direnişe geçirdi.
Bu hafta içinde gerçekleştirilmesi beklenen İnceleme Değerlendirme Komisyonu toplantısı öncesinde Beşiktaş’ta basın açıklaması yapan Loç Vadisi köylüleri, 2010’da Devrekani Çayı üzerinde ruhsatsız yürütülen inşaat çalışmalarına müdahale eden 107 köylünün hala yargılandığını, buna karşın 7 bin 634 ağacın kesilmesini önleyemediklerini, Kastamonu İdare Mahkemesi ve Danıştay tarafından iptal edilenle aynı özellikleri taşıyan projeye de direneceklerini ve bir kez daha yargıya başvuracaklarını açıkladı.
‘Sarıyazma isyanda, isyana devam’ pankartı eşliğinde yapılan ve yaklaşık 50 Loçlunun, renginden ötürü ‘sarıyazma’ adı verilen eşarplar giyerek katıldığı eylemde, davul-zurna ve Kastamonu yöresinin köçek oyunu da vardı.
Yine 2009/7 Genelgesi
Cide HES projesine karşı 232 kişiyle açılan ‘ÇED Olumlu kararı’nın iptali davası görüldüğü sırada, Loç Vadisi’nde çalışan iş makinalarını durdurmak için pek çok eylem yapan Loçlular, 2 Ocak 2010’da Kastamonu İdare Mahkemesi’nin ‘ÇED Olumlu kararı’nın yürütmesinin durdurulması kararı sonrasında rahat nefes almıştı.
‘ÇED Olumlu kararı’ bir sonraki sene iptal edilmiş, Danıştay 14. Dairesi de 2015’te iptal kararını onamıştı. 2009/7 sayılı genelgeden yararlanarak yeniden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvuran Orya Enerji’nin yeni bir ÇED raporu hazırlaması ve ÇED sürecinde İnceleme Değerlendirme Komisyonu sürecine gelinmesi, Loç halkını yeniden harekete geçirdi.
Ankara’da önümüzdeki hafta içinde yapılması beklenen toplantıda rapor, katılımcı kurumlar tarafından onaylanması halinde ‘Nihai ÇED Raporu’ haline gelecek ve halkın görüşüne açılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, halkın görüşlerini de dikkate alarak ‘ÇED olumlu’ veya ‘ÇED olumsuz’ kararı vererek süreci sonlandıracak.
Yürütmesi durdurulan 3’üncü havalimanı v iptal edilen Artvin’deki madencilik faaliyetlerine ilişkin ÇED süreçleri de, 2009/7 genelgesine dayanılarak yeniden başlatılmıştı.
‘Projede değişiklik yok’
Bu gelişmeler öncesinde Beşiktaş’ta bir basın açıklaması yapan Loç Vadisi sakinleri, Danıştay’ın iptal gerekçelerini ilgilendiren hiçbir değişiklik barındırmayan ÇED raporuna tepkiliydi: “Hani ‘Yenilen pehlivan güreşe doymazmış’ diyeceğiz ama karşımızda pehlivan göremiyoruz. Mücadelemizin başladığı tarihten bu yana vadimiz aynı vadi. Devrekani Çayı aynı çay… Vadimiz hala Küre Dağları Milli Parkı içinde. Floramız, faunamız da aynı. Yeni ÇED dosyasında sunulan Cide HES bir santim ne yukarı ne aşağı kaydı. Kastamonu İdare Mahkemesi’nin ve Danıştay‘ın kararları bu ülkede uygulanmayacaksa Kastamonu İdare mahkemesi kapansın! Danıştay kapansın! Hatta Adliyeler kapansın!”
Köy yolu tadilatına izin yok HES’e var
Açıklamada iptal edilen projedeki 1 metreküp can suyu miktarının bile aynı bırakılarak projenin yeniden planlandığı da vurgulandı.
Açıklamayı okuyan Erdinç Ay, köyün kalan yollarını onarmak istediklerinde “Burası Küre Dağları Milli Parkı içinde, mümkün değil” yanıtını veren Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün söz konusu Cide HES projesi olunca aynı koruma ilkelerini takip etmediğinden şikayet etti.
Loçlulara göre, kışlık odun hazırlayan köy sakinlerine karşı takındığı katı tutumla bilinen Orman Genel Müdürlüğü de HES projesi kapsamında binlerce ağaç kesileceğini görmezden gelip proje hakkında ‘Sakıncası yoktur’ görüşü bildirdi.
