28 Nisan Sur ve Hasankeyf Küresel Eylem Günü kapsamında birçok kentte eş zamanlı eylemler yapıldı. Batman’ın Hasankeyf ilçesinde Seyir Tepesi’nde bir araya gelen çok sayıda kişi, tarihi kentin Ilısu Barajı altında bırakılacak olmasını protesto etti. Hasankeyf Yaşatma Girişimi öncülüğünde düzenlenen eyleme Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri Mehmet Ali Aslan ve Ayşe Acar Başaran, Eğitim Sen, Petrol-İş, Genel-İş, SES yöneticileri de destek verdi. Hasankeyf Yaşatma Girişimi pankartının açıldığı eylemde milletvekilleri kısa birer konuşma gerçekleştirirken, 10 ilde eş zamanlı eylemlerde hazırlanan basın metni okundu.
Ilısu Barajı felakettir
28 Nisan Sur ve Hasankeyf Küresel Eylem Günü’nde 20’yi aşkın ülkede eş zamanlı eylem ve etkinlikler yapıldığını hatırlatan Hasankeyf Yaşatma Girişimi Sözcüsü Rıdvan Ayhan, Ilısu Barajı’nın 21 yıldır Türkiye’nin gündeminde olduğunu anlatan Ayhan, Dicle Nehri’nin de baraj ile yok olmasının yanı sıra yukarı Mezopotamya’da araştırmalara konu olmayan yüzlerce höyük ve antik yerlerin de kültürel kıyımdan geçirileceğinin hedeflendiğindi kaydetti. Hasankeyf’te bir kaç tarihi eserin taşınarak göz boyandığına vurgu yapan Ayhan, “Ilısu Barajı aynı zamanda doğal bir felakettir. 80 bin insanın yerleşim alanı yok oluyor. Ilısu Barajı’ndan sadece Türkiye Hükümeti, uluslararası şirketler ve sadece büyük toprak sahipleri kazanç sağlayacaktır. Yerel halk ise ellerinden alınan geçim kaynakları ve toprakları ile büyük bir yoksulluğa itilmiş olacaktır” dedi.
Talep listesi
Cizrelioğulları, Sur ile ilgili mahallede oturan yurttaşlar, hukukçular, mimarlar ve göç uzmanları ile görüşmelerde ortaya çıkan taleplerini şöyle sıraladı:
“* 6 mahallede uygulanan sokağa çıkma yasağı kaldırılmalı, mahalleler uluslararası uzman heyetlere ve ilgili kent dinamiklerinin incelemesine açılmalıdır.
* Acele Kamulaştırma kararı kaldırılmalı, bu kararlara şu ana kadar yapılan uygulamalara itirazın hukuk yolu açık tutulmalıdır.
* Sur’da kentsel dönüşüm, kentin tarihsel, kültürel, ekolojik ve politik yıkımıdır. Kentsel dönüşüm bir an önce durmalıdır.
* Yıkım süreci ile birlikte revize edilen KAİP yeniden düzenlenmeli veya eski haline getirilmeli.
* Yeniden yapılacak yapılarda bu duruma göre KAİP referans alınmalı
* Bu mahallelerde yapılan yeni evlerin yapımı ve satışı durdurulmalı, yeni yapılan evler KAİP –Koruma Amaçlı İmar Planı – restore edilmeli ve mahallede oturan hak sahiplerine herhangi bir sözleşme ve borçlanma talep edilmeden teslim edilmelidir.
* Mülkiyet devri iptal edilmeli, yurttaşların mülklerine el konulmasından vazgeçilmeli, evrensel hukuk normları ile güvence altına alınmış olan ‘Barınma ve Mülkiyet Hakkı’ derhal sağlanmalıdır.
* Surlular evine dönmelidir.
* Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde yapılan evlerin tümü mülk sahiplerine teslim edilmeli, bu evler hiçbir koşulda şirketlere verilmemeli, ticari faaliyetler için değil yurttaşların barınma ihtiyacı için kullanılmalıdır.
* Sur halkının kültüründen uzaklaştırılıp asimile edilmesine, ekonomik olarak yoksullaştırılmasına, toplumu tek tipleştirme aracı olarak kullanılan TOKİ konutlarına borçlandırma ve takas yoluyla mahkûm edilmesine son verilmelidir.
* Surlular evlerine ve mahallelerine geri dönmeden, Sur kenti asıl sahiplerine teslim edilmeden buradaki sorunlar çözülmeyecektir.
Diyarbakır
Diyarbakır’da siyasi parti, sendika, oda ve STÖ’ler 28 Nisan Sur ve Hasankeyf için Küresel Eylem Günü kapsamında Sur’da bir araya geldi. 20 farklı ülkede yapılacak eylemlerin Diyarbakır ayağında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı Berdan Öztürk, HDP milletvekilleri Hüda Kaya, Feleknas Uca, Sibel Yiğitalp, Ali Atalay, Garo Paylan, İmam Taşçıer, Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Barış Akademisyenleri, sanatçı, yazar, sendika ve oda temsilcilerinin olduğu kalabalık grup Ulu Cami önünde bir araya geldi. Polisin, açık alanda açıklama yapılmasına izin vermeyeceklerini söylemesi üzerine milletvekilleri kısa bir tartışma yaşadı.
Van
Mezopotamya Ekoloji Hareketi Van Ekoloji Komisyonu, “28 Nisan Sur ve Hasankeyf için Küresel Eylem Günü” nedeniyle KESK Van Şubeler Platformu’nun binasında basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan Ekolojist Serdar Çevik, iki antik kent için dünyanın birçok yerinde eylemler olacağını ve Sur’un, Dicle ve Hasankeyf’in sesini duyurmak için alanlarda olduklarını belirterek, “Bu doğal ve tarihsel alanların çığlığını dünyaya duyurmak için buradayız” dedi.
Urfa
Urfa Ekoloji Meclisi de Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) Urfa Şubesi’nde basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan Urfa Ekoloji Meclisi Eşsözcüsü Zuhal Parlakçı, Sur ve Hasankeyf’i yok edenlerin tarihte yerlerini alacaklarını belirterek, “Surdayız, Hasankeyf’teyiz, Dicle’deyiz, gitmiyoruz, gitmeyeceğiz” dedi. Parlakçı, asırlardır kesintisiz yaşamın sürdüğü Sur ve Hasankeyf’in yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekerek, Dicle Nehri’nin kenarında bulunan iki doğa güzelliğinin dar bir çevrenin ekonomik ve siyasi çıkarları uğruna son yıllarda telafisi mümkün olmayan çok boyutlu yıkımlara maruz kaldığını söyledi.
İzmir
HDP İzmir Ekoloji Komisyonu da, 28 Nisan Sur ve Hasankeyf Küresel Eylem Günü kapsamında il binasında basın toplantısı düzenledi. HDP Milletvekilleri Ziya Pir, Müslüm Doğan, PM üyeleri ile çok sayıda partilinin katıldığı toplantıda “Sur’da, Hasankeyf’te, Dicle’deyiz, Kararlıyız gitmiyoruz, gitmeyeceğiz” pankartı açıldı. HDP PM üyesi Gülay Gün Bilici , tüm illerde yapılan ortak basın metnini okuyarak herkesi Sur ve Hasankeyf antik kentlerini sahiplenmeye davet etti.
İstanbul
Hasankeyf Gönüllüleri ve Sur’la Dayanışma Platformu, 28 Nisan Sur ve Hasankeyf Küresel Eylem Günü kapsamında Galatasaray Meydanı’nda basın açıklaması düzenledi. “Sur ve Hasankeyf için hala vakit var”, “Su ve Hasankeyf için ses ver” pankartını açan grup, “Hasankeyf’te yıkım ve taşınma dursun halk göçe zorlanmasın”, “Sur’a Hasankeyf’e Çekerek Irmağı’ndan bin selam” el dövizleri açtı. (MA’dan kısaltılarak derlenmiştir.)
