Diyarbakır Merkezli Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi Diyarbakır, Mardin, Van, Şırnak, Hakkâri ve Batman’da Z kuşağının politik tercihlerine ilişkin olarak 6 kentte yaşları 15-34 aralığında bulunan 580 genç ile online ve telefonla sorular yöneltildi. Yapılan anket çalışmasında gençliğin ülke siyasetine bakışı, politik olarak kendilerini tanımlama biçimleri, ülke sorunlarına yaklaşımlarına cevap arandı
Gençlik’te Sosyalizm, Feminizm ve Eko politik Görüş oranı yüksek
Artı Gerçek’ten Remzi Budancir’in yaptığı haberde, Anket çalışmasına katılan gençlerin büyük bir çoğunluğunun aileleri ile benzer politik görüşlere sahip oldukları görülüyor. Ailelerinin politik dünya görüşünü paylaşan gençler en çok kendilerini Yurtsever, Dindar ve Muhafazakâr olarak tanımlıyor. Yine yeni genç kuşakta Sosyalizm, Feminizm ve Ekolojik politik görüşü benimseyenlerin oranı oldukça fazla olduğu görülüyor. Yaş aralığı düştükçe ‘feministim’ diyenlerin sayısına artış olduğu görülüyor. Anket çalışmasında genç nüfusun yurt dışına çıkmak istediği ortaya çıkıyor. Ayrıca ülkedeki siyasi gelişmeleri takip edenlerin oranı oldukça yüksek olduğu görülüyor. Gençler siyasal tercihlerinde oldukça istikrarlı. Anket çalışmasına katılanların büyük çoğunluğu oy verdiği partiyi değiştirmeyeceğini ifade ediyor. Oy verdiği partiyi kolay kolay değiştirmeyeceğini söyleyenlerin başını 30-34 yaş grubu çekiyor.
Gençler yurt dışına çıkmak istiyor
Gençlerin siyasete bakışı, politik eğilimleri, kendilerini tanımlama biçimleri ve ülke sorunlarına yaklaşımlarına ilişkin verilerin yer aldığı çalışmanın detayları şunlar: “Araştırma grubuna sorulan “İmkânınız Olsa Yurt Dışına Yerleşmek İster Misiniz?” sorusuna yüzde 67,5’i “Evet”, yüzde 32,5’i “Hayır” cevabının verdi. Bu soruya “Evet” diyenlere nedeni de sorulduğunda; yüzde 31,2’si “Daha iyi yaşam şartları için”, yüzde 12,30’u “Ülkede Yaşama Koşulları Kalmamıştır”, yüzde 11,70’i “Ekonomik Sıkıntılardan Dolayı”, yüzde 9,60’ı “İş İmkânları İçin”, yüzde 7,70’i “Baskılardan Dolayı” cevabını verdi.
“Siyasi Gelişmeleri Takip Ediyor Musunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 65,4’ü “Sık Sık Takip Ederim” yanıtını verdi. Yaş karşılaştırmasına bakıldığında yaş skalası büyüdükçe siyasi gelişmeleri takip edenlerin oranında artış olduğu tespit edilmiştir. Eğitim durumu karşılaştırmasına ise okuryazar olmayanlar ile Yüksek lisans yapanların siyasi gelişmeleri sık sık takip ettiği anlaşılmıştır.
“Siyasal Gündemdeki Gelişmeleri En Çok Nereden Takip Edersiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 85’i “İnternet Platformları/Sosyal Medya”, yüzde 11’i “Televizyon” ve yüzde 4’ü “Yazılı Basın (Gazete/Dergi/Broşür vb.) yanıtlarını vermiştir.
Katılımcıların büyük çoğunluğu seçimlerde oy kullanmış
“Daha Önce Herhangi Bir Yerel (Belediye) veya Genel (Milletvekili) Seçimde Oy Kullandınız Mı?” sorusuna katılımcıların yüzde 91’i “Evet”, yüzde 9’u ise “Hayır” yanıtlarını vermiştir. 15- 19 Yaş aralığındaki katılımcıların yüzde 82,9’u “Hayır” demiştir. Çalışmaya göre şimdiye kadar oy kullanmayanların yüzde 86’sı oy kullanmama nedeni olarak “Oy Kullanma Yaşımda Değildim” derken, yüzde 9,30’u “Oy Vermek İstediğim Parti/Şahıs Seçime Girmedi”, yüzde 4,7’si “Mevcut Siyasal Politikalara Güvenmiyorum” yanıtlarını vermişlerdir.
“Oy Kullandığınız Siyasi Partiyi Sonraki Seçimlerde Değiştirme Olasılığınızı Nasıl Tanımlarsınız?” sorusuna katılımcıların yüzde 59’u “Oy Verdiğim Partiyi Kolay Kolay Değiştirmem”, yüzde 27,3’ü “Dünya Görüşüme Uygun Herhangi Bir Partiye Oy Verebilirim” yanıtını verdi.
Korku ve mahalle baskısı etkiliyor
“Benimsediğiniz Politik Dünya Görüşünüzü Her Ortamda Rahatlıkla İfade Edebiliyor Musunuz?” sorusuna katılımcıların: yüzde 40’ı “Evet”, yüzde 28,8’i “Hayır”, yüzde 31,3’ü “Kısmen” yanıtlarını vermiştir. Yüzde 28,8’lik kesime: “Hayır ise; Neden?” sorusu yöneltilmiş, buna göre katılımcıların: yüzde 79,7’si “Hukuki Nedenlerle”, yüzde 12,3’ü “Çevre/Mahalle Baskısıyla Karşılaşmaktan Korkuyorum”, yüzde 7,2’si “Devlet Baskısı Nedeniyle”, yüzde 0,7’si “Aile Nedeniyle” yanıtlarını vermişlerdir.
Siyasi parti ve DKÖ’lere üyelik oranı düşük
Katılımcılara “Herhangi Bir Siyasi Parti Üyeliğiniz Var Mı? Eğer Yoksa Olmayı Düşünür Müsünüz” sorusu da yöneltilmiştir. Buna göre katılımcıların: yüzde 54,2’si “Hayır Üye Değilim/Olmayı Düşünmüyorum”, yüzde 26,5’i “Hayır Üye Değilim/Olmayı Düşünürüm”, yüzde 19,4’ü “Evet Bir Siyasi Partiye Üyeyim” yanıtlarını vermiştir.
“Herhangi Bir Sivil Toplum Kuruluşuna Üyeliğiniz Var Mı?” sorusuna katılımcıların yüzde 82,5’i “Hayır”, yüzde 17,5’i “Evet” yanıtlarını vermiştir. “Ülkenin İçinde Bulunduğu Siyasal Durumu” katılımcıların toplamda yüzde 88,3’ünün “Kötü”, yüzde 11,6’sınıın “İyi” bulduğunu tespit eden çalışmaya göre, yaş küçüldükçe ülkenin siyasal durumunu kötü bulanların oranında artış olduğu görülmüştür.
Gençler HDP ve İHD’yi güvenilir kurumlar olarak görüyor
Katılımcılara açık uçlu olarak “Türkiye’de Sizce En Güvenilir Kurum veya Kuruluş Hangisidir?” sorusu da yöneltilmiştir. Gelen yanıtların ilk beş sırasını şunlar oluşturmuştur; yüzde 54,2’si “Hiçbiri”, yüzde 13,1’ “HDP”, yüzde 5,2’si “İHD”, yüzde 4,8’i “Sağlık Bakanlığı”, yüzde 3,1’i “TSK”.
“Sizce Türkiye’nin En Önemli Sorunu Nedir?” sorusuna katılımcıların gelen yanıtların ilk 6 sırası şöyledir; yüzde 45,6” Kürt Sorunu”, yüzde 17,3 “Ekonomi/İşsizlik”, yüzde 14,2 “Demokrasinin Olmayışı”, yüzde 5,6 “Hukuk Sisteminin Mevcut Durumu”, yüzde 5 “Cumhurbaşkanlığı Sistemi”, yüzde 4,6 “Hükümet!
“Sizce Türkiye’nin En Önemli Sorunu Nasıl Çözülür?” sorusuna katılımcıların yüzde 17,7’si “Demokratik Yaklaşımlarla”, yüzde 15,2’si “Diyalog ve Müzakere ile”, yüzde 12,3’ü “İktidar Değişikliğiyle”, yüzde 9,8’si “Yeni Bir Ekonomik Politikayla”, yüzde 7,7’si “Kürtlerin Statü Kazanması ile derken;” sadece yüzde 1’i çözülmez demiştir.
“Sizce Türkiye’nin Sorunlarını Hangi Siyasi Parti Çözebilir?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 56’sı “HDP”, yüzde 24,2’si “Hiçbiri”, yüzde 8,5’i “AKP”, yüzde 3,8’i “CHP”, yüzde 2,7’si “Yanıt Yok/Fikrim Yok”, yüzde 2,1’i “Hepsinin Birleştiği Ortak Platformlar”, yüzde 1,3’ü “DEVA PARTİSİ”, yüzde 0,8’i “TKP”, yüzde 0,4’ü “GELECEK PARTİSİ”, yüzde 0,4’ü “HÜDA-PAR” yanıtlarını vermiştir.
“Geleceğe Dair En Önemli Beklentiniz Nedir?” sorusuna katılımcıların yüzde 23,8’i “Adil, Özgür ve İnsanca Yaşamak”, yüzde 15,8’i “Herhangi Bir Beklentim Yok”, yüzde 12,9’u “Barış, Kardeşlik, Huzur”, yüzde 12,3’ü “Demokratik Bir Ülkede Yaşamak”, yüzde 6’sı “Atanmak, İş veya Meslek Sahibi olmak” cevabını verdi. “Geleceğe Dair En Önemli Kaygınız Nedir?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 12,9’u “İşsizliğin Daha da Artması”, yüzde 9,8’i “Ekonominin Daha da Kötüye Gitmesi”, yüzde 9,8’i “Savaş, Küresel Savaş politikaları”, yüzde 9,2’si “Mevcut Rejimin Devam Etmesi”, yüzde 8,5’i “Çatışma ve Savaş Sürecinin Artması/İç Savaş” biçiminde yanıt vermiştir.
“Bugün Türkiye’de Karar Alıcı Bir Pozisyonda Olsaydınız İlk Ne Yapardınız?” sorusuna katılımcıların yüzde 18,5’i “Kürt Sorununu Çözerdim”, yüzde 9,8’i “Temel Hak ve Özgürlükleri Güvence Altına Alırdım”, yüzde 9,6’sı “Demokratik Bir Sistemin Hâkim Olmasını Sağlardım”, yüzde 9,2’si “İşsizlik/Ekonomi Sorununu Çözerdim”, yüzde 8,3’ü “Bütün Sistemi Değiştirirdim” yanıtını vermiştir.
“Gençler Başkanlık sistemini desteklemiyor’’
Türkiye’deki mevcut sisteme dair tutumları anlamak için katılımcılara “Şu An Türkiye’de Var Olan Cumhurbaşkanlığı Sistemini Nasıl Değerlendiriyorsunuz?” sorusu yöneltilmiştir. Katılımcıların: yüzde 86,5 gibi büyük bir oran “Desteklemiyorum”, yüzde 7,7’si “Destekliyorum”, yüzde 5,8’i “Kısmen Destekliyorum” yanıtlarını vermiştir. “Türkiye İçin En İyi Sistem Sizce Hangisidir?” sorusuna ise yüzde 36,3’ü “Güçlendirilmiş Yerel Yönetimler”, yüzde 22,5’i “Federatif Yönetimler”, yüzde 14,4’ü “Parlamenter Sistem”, yüzde 10,2’si “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem”, yüzde 7,5’i “Başkanlık Sistemi” yanıtlarını vermişlerdir.”
