Kahve zinciri Starbucks ile Nestle’ye ait Nespresso’nun kahve çekirdeği tedarik ettiği Guatemala’daki kahve tarlalarında 13 yaşından küçük çocukların çalıştırıldığı ortaya çıktı.
Söz konusu skandal, Channel 4’ün belgeseliyle gündeme geldi. Dispatches isimli belgeselde Starbucks ile Nestle’ye ait Nespresso’nun kahve çekirdeklerini aldığı çiftlikler mercek altına alındı. Belgesel ekibi, Nespresso firmasıyla çalışan 7 çiftlik ile Starbucks için çalışan 5 çiftliği görüntüledi. Bütün çiftliklerde çocuk işçilerin çalıştırıldığı görüldü.
Haftada 40 saat çalışıyorlar
Belgesel ekibinin verdiği bilgilere göre, bu çiftliklerde çocuklar haftada 40 saat ağır koşullar altında çalışıyor. Bazı çocuklar günde 8 saat ve haftada 6 gün mesai yapıyor. Bu çocukların arasında 8 yaşında olanlar bile var.
Çocuk işçiler günlük topladıkları çekirdeğin kilosu başına ücret alıyor. 45 kg çekirdek toplayabilen bir çocuğun aldığı ortalama ücret günde 5 pounddan az. Buna göre çocuk işçilerin günlük kazancı, bir latte fiyatının çok az üstünde.
Hak savunucuları tepkili
The Guardian’ın haberine göre, programda yer alan bulguları inceleyen insan hakları avukatı Leigh Day, iki şirketin de Birleşmiş Miletler’in Uluslararası Çalışma Örgütü’nde yer alan kuralları ihlâl ettiğini söyledi. Day, “Haftada 40 saat çalıştırılan bir çocuğun nasıl eğitime erişimi olmasını bekleyebilirsiniz? Çocuklar çalışmamaları gereken güvensiz koşullarda çalıştırılıyor” dedi.
Peki, bir kahveden elde edilen gelirin ne kadar işçilere gidiyor? Dispatches belgeselinde Starbucks’ın geliri şöyle hesaplandı: Starbucks’ta bir klasik kahve için kazanılan 2,5 pound ile mağaza 88 peni kazanıyor. 63 peni çalışanlara, 83 peni de vergiye gidiyor. 25 penilik kâr yıllık 20 milyar pound geliri olan kahve şirketinin oluyor. Geri kalan tüm giderler çıkarıldığında kalan 10 peni kahve tedarikçisinin oluyor. Bunun 1 penisi çiftçiye giderken o da bu miktarın çok azını kahve çekirdeklerini toplayanlara veriyor.
Firmalardan açıklama
Belgeselin çıkmasının ardından Nespresso ve Starbucks yönetimleri açıklama yaptı. İki şirketin de yetkilileri, çocuk işçiliğine “sıfır tolerans” gösterdiklerini öne sürdü. Starbucks yetkilileri ayrıca belgeselde geçen çiftliklerle 2019’da çalıştıklarını, o yıl yaptıkları denetimlerde bu çiftliklerin etik standartlarına aykırı davrandığını tespit ettiklerini savundu.