Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya, 19. yılını geride bırakan ve ‘Hayata Dönüş Operasyonu’ olarak kamuoyuna duyurulan 19-22 Aralık 2000 Hapishaneler Katliamının tüm yönleriyle araştırılması, katliamda sorumlu olanların kamuoyu önüne çıkarılması ve etkili bir soruşturma-yargılama süreci başlatılması amacıyla Meclis Araştırması istedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına dilekçe veren Canbaz, araştırma önergesinin gerekçesinde şunları dile getirdi:
“Ülke hapishaneler tarihinin en büyük yaşam hakkı ihlallerinden olan 19-22 Aralık 2000 tarihlerinde gerçekleşen, kamuoyuna ‘Hayata Dönüş Operasyonu’ olarak lanse edilen ancak dönemin iktidarı tarafından ‘Tufan’ ‘Bora’ ‘Atmaca’ gibi kod adlarıyla planlanan katliamın üzerinden 19 yıl geçti. Ülke çapında 20 ayrı hapishanedeki siyasi tutuklu ve hükümlülerin kaldığı bloklara eşzamanlı düzenlenen operasyonda, 30 mahpus yanıcı maddeler, kimyasal gazlar ve jandarmanın ateş açmasıyla yaşamını yitirdi. Operasyonda yaşamını yitiren 2 askerin de yine jandarmanın açtığı ateşten kaynaklı hayatlarını kaybettikleri adli tıp kurumu tarafından yapılan incelemeler sonrasında açığa çıktı. Aylar öncesinde ‘Tufan’ ‘Bora’ ‘Atmaca’ kod adlarıyla planlanan katliam operasyonu sonucu onlarca mahpus kalıcı vücut fonksiyonu kaybı yaşadı. Katliama dayanak yapılan sözde gerekçelerin ise dönemin iktidarı ve kolluk kuvvetleri tarafından kamuoyunu yanıltmak üzere kasıtlı olarak gündeme taşındığı ortaya çıktı. Operasyonun ardından Adli Tıp uzmanlarınca yapılan incelemeden sonra yazılan bilirkişi raporuna göre, olayda sadece askerlerin tarafından koğuşlara doğru tek yönlü ateş açıldığı, ölümlere yol açan silahların da askerlerin kullandığı AK-47 ya da G-3 piyade tüfekleri olabileceği belirtildi. Operasyonun ardından yapılan aramada da koğuşlarda, operasyon planında ileri sürüldüğünün aksine herhangi bir silaha rastlanmadı.”
“Gelinen aşamada katliama dayanak yapılan bütün ‘gerekçelerin’ asılsız olduğu ortaya çıkmıştır” diyen HDP milletvekili Canbaz, “Katliamın çeşitli politik gerekçelerle hükümlü olan veya tutuklu bulunan mahpusların tecrit edilmesi, birbirleriyle olan ilişki ve dayanışmalarının önüne geçilmesi maksadıyla yapıldığı hem bugün gelinen aşamada hem de dönemin Adalet Bakanı ve Başbakanı tarafından yapılan açıklamalarla itiraf edilmiştir. Ayrı ayrı devam eden 19-22 Aralık 2000 hapishaneler katliamı davaları bir bir zaman aşımına uğratılmaktadır. Son olarak Ümraniye Hapishanesi katliamı davasında kasten yaralama, işkence ve faili belli olmayacak şekilde kasten öldürme suçlamalarından yargılan çeşitli rütbedeki askerler hakkında beraat ve zaman aşımından davanın düşürülmesine karar verilmiştir. 19-22 Aralık 2000 tarihlerinde birçok hapishanede katliama katılanların ve planlayanların açığa çıkarılması, insan yakma gibi canice duygularla işlenen cinayetlerin tüm yönleriyle aydınlatılması, suçluların şeffaf bir şekilde açığa çıkarılması ve gerçek-adil bir yargılama sürecinin işletilmesi için meclis araştırması açılması TBMM’nin sorumluluğudur” dedi.
