10. İstanbul Trans Onur Haftası Komitesi ve 32. İstanbul LGBTİ+ Onur Haftası Komitesi, 2024 İstanbul Yenikapı Newroz’unda gerçekleşen saldırı, linç, nefret söylemi ve erkek şiddetine karşı İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi’nde basın açıklaması gerçekleştirdi. Basın açıklamasında, “Bizim Olmadığımız Hiçbir Halay Özgür Değildir” pankartı asıldı. Basın açıklamasını Yusuf ve Jiyan okudu.
“Fiziki sözlü şiddete maruz kaldık”
Yusuf, alana girdikten kısa süre sonra gökkuşağı ve trans bayraklarının ellerinden alındığını, yuhalandıklarını ve fiziksel şiddete maruz bırakıldıklarını söyledi. Yusuf, yaşadıkları şiddeti şu sözler ile anlattı; “Kawa’nın yaktığı özgürlük ateşiyle gelen baharın bayramı olan Newroz’da, başta Kürt halkı olmak üzere tüm halklar ve ezilenler olarak, eşit ve özgür bir yaşamı örme iradesi ile 17 Mart günü Yenikapı’da bir araya geldik. Alana girmek üzere buluştuğumuz ilk noktadan itibaren Newroz’a katılan bazı kişiler tarafından sözlü olarak taciz edildik. Alana girdikten kısa süre sonra gökkuşağı ve trans bayraklarımız elimizden alındı, yuhalandık ve fiziksel şiddete maruz bırakıldık. Newroz Tertip Komitesi’nden az sayıda görevlinin, feministlerin, BDSP, EKA, Halkevleri, Partizan, SMF, SYKP, YDG’de örgütlü kişilerin ve yurtseverlerin de yer aldığı bir güvenlik çemberinin içinde alandan çıkarıldık. Başlangıçta tertip komitesinin güvenliğimizi sağlaması ön koşuluyla alanda bulunmayı ve Newroz’u kutlamayı istesek de saldırıların ciddi boyuta ulaşması nedeniyle alanda kalmak istemedik” dedi.
Belirli kişiler dışında muhattap bulamadılar
Oya Ersoy, Musa Piroğlu ve Özgül Saki ile birkaç tertip komitesi görevlisi dışında hiçbir muhatap bulamadıklarını vurgulayan Yusuf, “Güvenliğimiz sağlanarak alana yeniden alınmak yönündeki umutlarımız tükenene kadar uzun bir süre alanın dış çeperinde bekledik. Alanın dışında beklediğimiz süre içinde Oya Ersoy, Musa Piroğlu ve Özgül Saki ile birkaç tertip komitesi görevlisi dışında hiçbir muhatap bulamadık. Sahneden yaşanan saldırının kınandığı ve Newroz’un bir arada yaşamı savunan herkesin bayramı olduğu yönünde bir açıklama yapılmasını talep etmemize rağmen hiçbir açıklama yapılmadı. Yine bu süre boyunca, etrafımızda konumlanan ve sayıları gittikçe artan polisler tarafından, gözaltı tehdidi ve kişisel telefonları ile görüntülerimizi almak dahil çeşitli tacizlere maruz bırakıldık” diye konuştu.
“Newroz alanında gerçekleştirilen saldırıları ilk kez yaşamıyoruz”
Yusuf, LGBTİ+’ların daha önce de Newroz’larda şiddete maruz bırakıldığını söyledi. Yusuf, yaşadıkları nefret söylemi ve linçin Newroz Tertip Komitesi olmak üzere herkese ait olduğunu beirtti. Yusuf, “Bu şartlar altında güvende hissetmediğimiz için, bizimle dayanışmak adına inisiyatif alan kişiler, tertip komitesinden birkaç görevli ve polis eşliğinde alandan uzaklaşmak zorunda bırakıldık. Bu utanç; LGBTİ+’ları alandan polis eşliğinde çıkmak zorunda bırakan, başta Newroz Tertip Komitesi olmak üzere herkese ait!Newroz alanında gerçekleştirilen saldırıları ilk kez yaşamıyoruz. Benzer olaylar 2022 yılında kutlanan İstanbul Newroz’unda da yaşandı. Saldırı sonrası tertip komitesi ile yapılan görüşmelerde konuya ilişkin bir açıklama yayınlanacağı ve komitede görev alan kişilere onur haftası gönüllüleri tarafından toplumsal cinsiyet eğitimi verileceği kararlaştırılmıştı. Buna rağmen ne açıklama yayınlandı ne de eğitim gerçekleştirildi. Bu yılki Newroz kutlamasının öncesinde Newroz Tertip Komitesi’ne güvenlik konusunda endişelerini belirttiklerini söyleyen Yusuf, ‘Komiteden herkes için ayrı ayrı güvenlik önlemi alınamayacağı ve alandaki güvenlik görevlilerinin yeterli olacağını düşündükleri’ yönünde cevap aldık. Komiteye yalnızca LGBTİ+’ların böyle bir talepte bulunmuş olması nedeniyle LGBTİ+’lar için ayrıca bir güvenlik önlemi alınmasını veya alınabilecek önlemlere dair birlikte düşünmeyi önemsediğimizi ilettik” diye belirtti.
“Saldırı yalnızca Kurdên Nasyonalîst grubu tarafından gerçekleşmedi”
Yusuf’un ardından konuşan Jiyan, saldırıların sadece AKP ve HÜDAPAR politikaları ve sağın yükselişi ile olmadığını bunun bir erkek şiddeti olduğunu vurguladı. Ayrımcılık ve nefretten beslenen saldırıların önünü alacak politikaların hayata geçirilmesi gerektiğini belirten Jiyan, “Öncesinde komiteyi haberdar etmemize ve önlem alınması gerektiğini söylememize rağmen tertip komitesinin yaşanan saldırıyı öngöremediklerini söylemesini kabul etmiyoruz. Yaşananların ısrarla yalnızca AKP ve HÜDA PAR’ın politikalarıyla ve sağın yükselişiyle ilişkilendirilmesine itiraz ediyoruz. Ayrıca alanda yaşadığımızın da bir provokasyon değil, linç olduğunu vurguluyoruz. Saldırının yalnızca Kurdên Nasyonalîst grubu tarafından gerçekleştirilmediğinin ve kısa sürede genişleyen bir kitle tarafından linç edildiğimizin bilinmesini istiyoruz. Diğer yandan saldırıyı gerçekleştiren kişilerin etnik kimliği ile saldırıyı gerçekleştirme saikleri arasında doğrudan bir ilişki kurulamayacağı için saldırıdan bir bütün olarak Kürt halkının sorumlu tutulmasını da kabul etmiyoruz! LGBTİ+’lara yönelik gerçekleştirilen saldırıların hangi gerekçelerle yapıldığının farkındayız. Bu noktada beklentimiz saldırılarının gerekçelerine ilişkin analizler değil, ayrımcılık ve nefretten beslenen saldırıların önünü alacak politikaların hayata geçirilmesidir” dedi.
“DEM Parti iletişim kurmadı”
Jiyan, DEM Parti’nin toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan perspektifi nedeniyle, LGBTİ+’lara yönelik saldırılara ilişkin ayrıca bir açıklama yapılması gerektiğini söyledi. Jiyan, DEM Parti’nin şiddete maruz bırakılan LGBTİ+’lar ile iletişim kurmadığına dikkat çekti. Jiyan, “Kapalı kapılar ardında verilen öz eleştirileri ve yapılan açıklamalarda LGBTİ+’lardan adeta sembolik bir şekilde bahsedilmesini kabul etmiyoruz. Alanda bulunan gruplara yönelik gerçekleştirilen saldırıların farklı arka planları olması ve DEM partinin toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan perspektifi nedeniyle, LGBTİ+’lara yönelik saldırılara ilişkin ayrıca bir açıklama yapılması gerektiğini savunuyoruz. Ayrıca şiddete maruz bırakılan kişilerle iletişim kurulabilecek tüm kanallar açık olmasına rağmen alanda bulunan LGBTİ+’larla hiçbir şekilde iletişim kurmayıp yalnızca politikaları gereği bir açıklama yayınlamalarını kabul etmiyoruz” diye belirtti.
“Bugün parti tüzüğünden LGBTİ+’ları çıkarması saldırıların önünü açtı”
Jiyan, HDP parti tüzüğünden LGBTİ+’ları politik mücadele aktörü ve paydaşı olarak gören partinin, bugün parti tüzüğünden LGBTİ+’ları çıkardığını belirtti. Bu durumun saldırıların önünü açtığının altını çizen Jiyan, “Bu yıl İstanbul Newroz’unda yaşananlarda, 2012 yılında HDP parti tüzüğünde LGBTİ+’ları politik mücadele aktörü ve paydaşı olarak gören partinin, bugün parti tüzüğünden LGBTİ+’ları çıkarması ve LGBTİ+ mücadelesinden söz etmemesinin payı olduğunu biliyoruz. LGBTİ+ mücadelesi yalnızca ‘Cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim farklılıklarının eşitliği’ temelinde yürüyen tartışmalara indirgenerek hem LGBTİ+ politikaları konusunda geriye düşülmüş hem de bugün yaşanan saldırıların önü açılmıştır. LGBTİ+’ların varlığına ilişkin tartışmaların güvenlik eksenli bir zeminde ilerlemesi bunun en açık göstergelerinden biridir” diye konuştu.
“Dayanışmayı büyüteceğiz”
Jiyan, LGBTİ+’lar, ortak mücadele alanlarımızda homofobiye, transfobiye, ırkçılığa geçit vermeyeceklerine dikkati çekti. “21 Mart Amed Newrozu’nda ‘Kurdên Nasyonalîst’ grubunun alandan çıkarılmasını ve gökkuşağı bayrağıyla alanda bulunan LGBTİ+’ların herhangi bir saldırıya uğramadan Newroz’u kutlamalarını tertip komitesinin eleştirileri dikkate aldığı şeklinde okuyoruz. Yaşamın her alanında ayrımcılığa, yok sayılmaya, nefrete, erkek ve devlet şiddetine rağmen var olan biz LGBTİ+’lar, ortak mücadele alanlarımızda ne homofobiye, transfobiye ne de ırkçılığa geçit vereceğiz. Biliyoruz ki bize yönelik saldırı ortak mücadele değerlerimize yöneliktir. Bu bilinçle dayanışmayı büyüteceğiz ve seneye İstanbul Newroz’unda bu sene çekemediğimiz halayları çekmeye geleceğiz. İstanbul Newroz Tertip Komitesi’nin de alanda yaşanacak LGBTİ+ fobik saldırılara karşı önlem alınacağı yönündeki beyanlarını hatırlatıyor, ilerleyen yıllarda atacağı adımların takipçisi olduğumuzu bildiriyoruz. Bijî Newroz! Bijî têkoşîna bi rûmet a gelê Kurd û lûbûnyayan!” dedi. (HABER MERKEZİ)
