Bartın Amasra’da madende yaşanan grizu patlaması sonrası 41 madenci katledilmişti. TMMOB başta olmak üzere, maden sendikaları, DKÖ’ler, siyasi kurumlar olaya ilişkin ihmal olduğunu ve sorumluların cezalandırılmasını talep ederken Cumhurbaşkanı Erdoğan ve iktidar çevresinden “kader”, “fıtrat” açıklamaları gelmişti.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz da konuya ilişkin olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi sundu.
Canbaz, verdiği soru önergesinde, TMMOB’un “Her maden faciasında ortaya çıkartılan trafo bahanesi burada da kullanılmaya çalışılmış, inandırıcı olmayacağı anlaşıldığında grizu patlaması olduğu gerçeği kabul edilmiştir. Grizu patlaması, kritik konsantrasyona ulaşmış metan gazının ve yeterli oksijenin ateş kaynağına ulaşmasıyla meydana gelir. Ölümlerin nedeni, grizu patlaması sonucu oluşan yüksek sıcaklık ve şok dalgası nedeniyle yanma ve ortama yayılan karbonmonoksit zehirlenmeleridir. Gaz izleme sistemi verilerine odamızca ulaşılamamıştır. Metan sensörünün kritik seviyede uyarı verip vermediği, verdiyse ne çeşit önlemler alındığı, uyarı vermediyse nedenlerinin incelenmesi gerekmektedir. Yukarda sıralanan hususlar inceleme ekibimiz tarafından yapılan tespitler olup, kazanın neden ve sonuçları daha sonraki incelemeler sonucunda netlik kazanacak ve kamuoyuyla paylaşılacaktır” açıklamasına yer vererek şu soruları sordu:
- Maden ocağında sorumlu iş güvenliği uzmanı patlama riskine ilişkin herhangi bir bildirim yapmış mıdır? Yapmış ise, bildirimin içeriği nedir ve neden dikkate alınmamıştır? Yapmamış ise iş güvenliği uzmanı/uzmanları hakkında başlatılan idari/adli soruşturma mevcut mudur?
- İş güvenliği uzmanlarınca tutulan denetleme defterlerinde yer alan olumsuz değerlendirmeler nelerdir? En son denetleme hangi tarihte yapılmıştır?
- Bakanlığınıza iş güvenliği uzmanı ya da maden ocağında çalışan işçiler veya personel tarafından herhangi bir şikâyet iletilmiş midir?
- TMMOB tarafından araştırılan fakat ulaşılamayan gaz ilerleme sistemi verileri nedir? TMMOB niçin bu verilere ulaşamamıştır?
- Metan sensörü kritik seviyede uyarı vermiş midir? Verdiyse neden önlem alınmamıştır? Vermediyse sebepleri nelerdir, bu hususta bir inceleme yapılmış mıdır?
- Sayıştay 2019 Yılı Denetim Raporu’nda grizu patlama riskinin arttığı uyarısı yapılmasına rağmen neden önlem alınmamıştır?
- Sayıştay 2019 Yılı Denetim Raporu’nda işçi sayısının tehlike doğuracak boyutta azaltıldığı ve oluşan arızaların giderilmediği belirtilmesine rağmen neden dikkate alınmamıştır?
- Maden ocağında çalışan bir işçi gaz kaçağını fark edebilirken, iş güvenliği uzmanları, şantiye şefi veya varsa proje müdürünce sızıntının nasıl fark edilememiştir?
