Artan hayat pahalılığı ve derinleşen işsizliğin etkisiyle intihar edenlerin sayısı çoğalıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2002’den bu yana ülke genelinde toplam 4 bin 801 kişi geçim sıkıntısı yüzünden yaşamına son verdi. Aynı sebepten intihar edenlerin son 5 yıldaki sayısı da 1370 kişi.
2018 Ağustos’ta yaşanan kur kriziyle derinleşen ekonomik kriz, sadece son 2 yılda ise 566 kişinin intihar etmesine yol açtı. Ülke genelinde ekonomik sebepler yüzünden yaşanan intiharların toplam intiharlar içindeki payı 2018’de yüzde 7.3 iken 2019’da yüzde 9.4’e yükseldi. Güvenilirliği sorgulanan TÜİK’in verileri bile son 7-8 yıldır, her yıl 3 bini aşkın kişinin geçinemediği için intihara sürüklendiğini ortaya koyuyor.
2020’ye ilişkin veriler ise henüz açıklanmadı. Ancak çift haneye demirleyen enflasyon, sürekli artan işsizlik, ithalata bağımlı üretim yüzünden yükselen maliyetlerin vatandaşa zam olarak dönmesi gibi mevcut nedenlere bu yıl bir de Covid-19’un yarattığı kriz eklendiği için bu yıl geçim sıkıntısı kaynaklı intiharlarda patlama bekleniyor. Bu beklentiyi destekleyen veriler, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nde (İSİG) mevcut. İSİG’e göre sadece işyeri içinde ve/veya işe bağlı olarak intihar edenlerin sayısı 2020’nin ilk 8 ayında 54 kişi.
Cumhuriyet’te yer alan habere göre, İSİG üyesi Kansu Yıldırım, “Pandeminin getirmiş olduğu ağır çalışma koşulları nedeniyle bu yıl sıklıkla işçi intiharları artarak gündeme gelecek” diye konuştu. Yıldırım, işçi intiharlarına yol açan dört temel sınıfsal nedenin öne çıktığına vurgu yaparak bu nedenleri “işsizlik, borçluluk, iş yükü/tükenmişlik ve baskı” olarak sıraladı.
Ekonomik krizden sonra sayı yükseldi
Yıldırım, “2001 krizinden sonraki 2002 yılında 327, 2003 yılında da 385 kişi intihar etti. Düşme eğilimi 2008’deki ekonomik kriz sonrası yerini yükselmeye bıraktı. 2008’de 289 kişi, 2009’da 318 kişi geçim zorluğundan dolayı intihar etti. Son üç yılı incelediğimizde ise 2017’de 232 kişinin, 2018’de 245 kişinin ve ekonomik krizin etkisinin hissedilmeye başlandığı 2019’da ise 321 kişinin geçim zorluğu yüzünden intihar ettiğini görüyoruz” dedi.
“Çocuklarım aç, anlamıyor musunuz?”
Yoksulluğun yarattığı çaresizlik yüzünden intihar edenlerin örneği çok. Adem Yarıcı adlı bir kişi, 2020 Şubat’ta Hatay Valiliği önünde “Çocuklarım aç, iş istiyorum, anlamıyor musunuz” diyerek kendini yakması tüm Türkiye’yi derinden sarsmıştı. Yarıcı, hastaneye götürüldüğü sırada kalp krizi geçirmiş ve yaşamını yitirmişti. Aynı aylarda bir başka kişi ise Meclis önüne gelerek, “Açım, çocuklarım aç!” diyerek intihar girişiminde bulunmuştu.
100 sanatçı ölüme terkedildi
Müzik ve Sahne Sanatçıları Sendikası’nın (MÜZİK-SEN) verilerine göre, Covid-19 pandemisinin başladığı 2020 Mart’tan eylüle kadar yaklaşık 100 sanatçının ekonomik zorluk nedeniyle intihar ettiği tahmin ediliyor. Bu konuyu gündeme getiren CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer ile konuştuk. Ölüme terk edilen söz konusu 100 kişinin bazılarının müzisyenliği ek iş olarak yaptığına dikkat çeken Taşcıer, pandemiyle birlikte ek işin de mümkün olmadığını, bunun da geçim sıkıntısını artırdığının altını çizdi.
Verim arttı, ücret düştü
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) üyesi Kansu Yıldırım, 2012’den bu yana işçi başına işgücü verimi yüzde 51.1 artarken, işçilerin birim ücretinin yüzde 14.8 artışla sınırlı kaldığına dikkat çekti. Yıldırım, “Özellikle salgın döneminde işçiler daha çok çalışırken ücretlerine herhangi bir yansıma olmadı. Asgari ücretin ortalama ücret haline gelmesini ve kısa çalışma ödeneğini de bu sömürü tablosuna eklemek gerekiyor” dedi. Salgın sürecinde temel ücretlerinde iyileştirme yapılmayan sağlık emekçilerinin tükenmişliğinin de dikkat çekici olduğunu vurgulayan Yıldırım, şu bilgiyi verdi:
“Ankara Tabip Odası’nın salgında yeniden açılma döneminde yaptığı bir ankete göre “yorgunluk ve tükenmişlik yaşıyorum” yanıtını veren sağlık emekçilerinin oranı yüzde 34.14.”
