Suriye iç savaşında en ağır yarayı alan kentlerin başında gelen Rakka’da yeniden inşa süreci tüm hızıyla sürüyor. Yüz yıllar öncesinde bilim, sanat ve ticaret alanında merkez sayılabilecek bir konumdayken, 2014 yılında IŞİD’in işgali ile karanlığa bürünen Rakka, 2017 yılında IŞİD karşıtı koalisyon ve Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSG) ortak operasyonu ile özgürleştikten sonra toparlanma sürecine girdi.
IŞİD’in şeriat mahkemeleri tarafından tamamen yasaklanan kültür sanat etkinlikleri de özgürleşmeyle birlikte yeniden başladı. Tiyatro sanatçısı Hemod Setam tarafından 1958 yılında Rakka’da kurulan tiyatro da bu mekanlardan biri.
Önemli oyunların sahnelendiği ve bünyesindeki sanat kulübünde çok sayıda tiyatro oyuncusunun yetiştirildiği merkez, 70’li yıllarda kentte oldukça popülerdi.
Kadınlar ilk kez 2004’te sahneye çıkabildi
İşçiler Birliği ve Zanaatkarlar Birliği’nin yanı sıra Rakka Kültür Merkezi de tiyatroya önemli katkılar sundu. 80’li yıllarda Abdulrezzak Ebu Heyv, Muhammed Şeyh ve Telal Şahin gibi sanatçılar tiyatroya büyük emek verdi.
O dönemde dikkat çekici olan şey ise tiyatroda kadının olmamasıydı. Rakka’daki aşiretçi anlayış nedeniyle kadın tiyatroda yerini alamıyordu. Bu yüzden birçok erkek sanatçı tiyatroda kadın rolünü oynadı.
Bu durum 2004 yılına kadar sürdü. Rakkalı sanatçıların büyük emekleri sonucu ilk tiyatro festivali o yıl düzenlendi. Dört yıl üst üste devam eden festivale dünyanın birçok yerinden gruplar da katıldı. Bununla birlikte Rakka’da tiyatro gelişmeye başladı.
Eski günlerine dönmeye başlıyor
2008 yılında festivalin durdurulması ve Suriye krizinin başlamasıyla birlikte tiyatro sanatı yeniden gerilemeye başladı. Suriye iç savaşının başlamasından sonra IŞİD Rakka’yı işgal etti. 2017’de ise DSG savaşçıları tarafından kent özgürleştirildi. Hayatın normale dönmeye başlamasıyla birlikte yeniden tiyatro alanında gözle görülür gelişmeler yaşanmaya başladı.
Rakka Sivil Meclisi’ne bağlı Kültür ve Tarihi Mekanlar Komitesi tarafından Kültür Sanat Merkezi kuruldu. Kültür Sanat Merkezi, Kuzey ve Doğu Suriye’de düzenlenen birçok festivale katılarak Rakka’yı temsil etti.
Rakka Kültür Sanat Merkezi’nin ilk performansı ‘Şengal’ oyunu oldu. Oyunda IŞİD’in 2014 yılında Ezidilere dönük katliamı anlatıldı. Yeniden festival düzenlemek isteyen Kültür Sanat Merkezi, birçok oyun üzerinde çalışmalarına devam ediyor.
Çocuklar umut veriyor
Tiyatro sanatçısı ve Raka Kültür Sanat Merkezi Tiyatro Yazarı İbrahim Hıdır, Rakka’da 1950’li yıllardan bu yana tiyatronun kısıtlı imkanlarla yapıldığına dikkat çekti.
Rakka’nın özgürleşmesinin ardından kurulan Kültür Sanat Merkezi’nin kentteki tiyatro çalışmalarına önemli katkılar sunduğunu söyleyen Hıdır, çocuklara yönelik düzenlenen eğitim çalışmalarının gelecek adına büyük umut verdiğini belirtti.
Rakka’da sanatçı ve yazarlara yeniden imkanlar sunulduğuna dikkat çeken Hıdır, Rakka tiyatrosunun yeniden festivaller düzenleyecek düzeye ulaşmasının hayal olmadığını söyledi.
Kaynak: ANHA
