Yeni bir çalışma Mars’ın bir zamanlar akan nehirlerden ziyade Arktik’teki gibi buz tabakalarıyla kaplı olabileceğini öne sürdü.
Mars’ın yüzeyinden geçen vadiler fark edilip daha fazla incelendiğinde gezegenin yüzeyinde bir zamanlar nehirlerin aktığı umudu doğmuştu. Bu da gezegenin bir zamanlar yağış alan, okyanuslu, ıslak ve ılık bir gezegen olduğu fikrine katkıda bulunmuştu.
Fakat yeni bir çalışma eskiden gezegende bulunan suyun aslında Kanada Arktik Adaları’nda benzer kanallar oluşturan buza benzer vaziyette olabileceğini ileri sürdü.
Araştırmacılar aslında bunun, bir zamanlar eski Mars’ta yaşamış herhangi bir olası uzaylı yaşam biçimi için daha yararlı olabileceğini söylüyor. Buna göre buz tabakaları, altındaki suyun sabit kalmasını sağlamış ve bir zamanlar Mars’ın yüzeyini kavurduğu düşünülen Güneş radyasyonuna karşı bariyer görevi görmüş olabilir.
Araştırmacılar Mars’taki binlerce vadiyi inceledi. Bu da vadilerin yapısı hakkında detaylı bilgi edinmelerini sağladı. Daha sonra da bilim insanları, Mars yüzeyinde bulunan bu kanalları birbiriyle karşılaştırdı. Bu da kanalların oluşumuna yol açan koşulları anlamalarına katkı sağladı.
Kanalların birbiriyle epey benzer göründüğünü tespit eden araştırmacılar, vadi ağlarının sadece ufak bir kısmının yüzey suyu erozyonuyla oluşmuş gibi durduğunu fark etti. Bulgulara göre kanallar daha çok, eski bir buz tabakasının altında akan sudan kaynaklanan geniş çaplı erozyon sonucunda oluşmuş gibi görünüyordu.
Nature Geoscience’da yayımlanan araştırmanın lideri Grau Galofre, “Mars’taki vadilerin keşfedildiği ilk günden beri, yani son 40 yıldır, Mars’ın yüzeyinde bir zamanlar nehirlerin aktığı ve yüzeyi aşındırarak bu vadileri oluşturduğu yönünde bir varsayım vardı” dedi.
Ama Mars’ta yüzlerce vadi var ve birbirlerinden çok farklı görünüyorlar. Eğer bir uydudan Dünya’ya bakarsanız çok fazla vadi görürsünüz, bunlardan bazılarını nehirler, bazılarını buzullar oluşturmuş, bazılarına ise daha farklı süreçler neden olmuştur. Her bir türün şekli de farklıdır. Mars da bunun gibi, vadileri birbirinden çok farklı görünüyor. Bu da oluşumlarında birden fazla sürecin etkili olduğunu gösteriyor.
Araştırma ayrıca Güneş’ten bu kadar uzak bir gezegende, hem de bu kadar uzun zaman önce, gezegenin daha az yoğun olduğu bir zamanda vadilerin nasıl oluştuğu gizemini aydınlatmaya yardımcı olabilir.
Galofre, “İklim modellemesi Mars’ın eski ikliminin vadi ağının oluşumu sırasında çok daha soğuk olduğunu tahmin ediyor” dedi.
Her şeyi bir araya getirip daha önce gerçekten de düşünülmemiş bir hipotez öne sürmeye çalıştık: Tabanda su birikmesi durumunda doğal olarak buz tabakasının altında oluşan drenaj sisteminin parçası olarak, bu kanal ve vadi ağları da buz tabakalarının altında oluşabilir.
Kaynak Çeviri:indyturk
Kaynak:https://www.nature.com/ngeo/
