Diyarbakır’daki Newroz kutlamaları, Bağlar’daki Newroz Parkı’nda başladı. AKP-MHP iktidarı tarafından gasp edilerek kayyum atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı otobüsler Newroz alanına sefer düzenlemedi. Halk bu nedenle alana yürüyerek ulaştı. “Newroz ateşiyle direnelim, özgürleşelim” şiarıyla alana giriş yapan pek çok kişi “Newroz pîroz be” yazılı maskeler taktı.
Kutlamanın gerçekleşeceği alanda sarı, kırmızı, yeşil bayraklar, Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) flamaları asılırken, “Newroz” yazılı ışıklandırmalar yapıldı.
Newroz Tertip Komitesi Başkanı İrfan Söner, yaptığı açılış konuşmasında Kürt halkının Newroz bayramını kutladı.
Polis kurşunuyla katledilen Kemal Kurkut anıldı
Diyarbakır’da 2017 Newrozu’nda polis kurşunuyla katledilen İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü 2’nci sınıf öğrencisi Kemal Kurkut, katledilişinin 4’üncü yılında vurulduğu yerde anıldı. Evrim Alataş Caddesi üzerinde yapılan anmaya, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, HDP milletvekilleri İmam Taşçıer, Dersim Dağ, Garo Paylan, Semra Güzel ile çok sayıda kişi katıldı.
Newroz alanını dolduran yüzbinleri selamlayan HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel,
“Amed bugün Demirci Kawa’nın çekici, Çağdaş Kawa’nın direnişi, Zekiyelerin, Rahşanların yoldaşları oldu. Newroz direnişi getiriyor, direniş yaşamı getiriyor. Mart ayı Kürdistan için direniş ayıdır. Newroz meydanları direniş meydanlarıdır. Halkımız her şeye rağmen meydanlarda, köylerde, yaylalarda, gençlerin ve kadınların öncülüğünde Newroz ateşi harlanıyor. Kürtleri yok sayanlar bu meydana baksınlar. Kürtler bu direniş meydanında. Hangi iktidar bu gerçekliği yok edebilir” dedi.
İstanbul Sözleşmesi kırmızı çizgimiz
Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine de değinen Güzel, “Direnişçi kadınlar, iktidarlar mücadelemizi yok etmek istiyor, kazanımlarımızı elimizden almak istiyorlar. Buradan bir kez daha söylüyoruz. Biz varız, var olacağız, kendimiz olacağız. Cumhurbaşkanı, bu kararla kadın düşmanı olduğunu bir kez daha gösterdi. Bu karar kadın katillerine cesaret verecektir. Bundan sonra kadın katliamlarının sorumlusu AKP’dir. Bu karar, kadın katliamını, şiddetini meşrulaştıran bir karardır. Ama bizler sözleşmenin iptal edilmesine izin vermeyeceğiz. İstanbul Sözleşmesi, eş başkanlık gibi kırmızı çizgimizdir. Bu kararı tanımıyoruz, mücadele edeceğiz. Bu politikalara karşı mücadele edeceğiz” diye belirtti.
Sinan Çiftyürek: “Ferman padişahın ise meydan halkımızındır”
Kürdistan Komünist Partisi (KKP) Genel Başkanı Sinan Çiftyürek ise, Kürt halkının Newroz’unu kutlayarak, Kürtçenin resmi dil ve eğitim dili olması için başlatılan imza kampanyasına destek vermeye çağırdı. Çiftyürek, Kürt halkına ve Kürt siyasetine yönelik baskılara değinerek, şunları söyledi:
“Ferman padişahın ise meydan halkımızındır. İşte meydan, işte Kürt halkı. Kürt siyaseti yüz yıldır sokaklarda siyaset yapıyor. Meclis’te Kürt siyasetini hedef alınmasıyla siyaset bitmez. Fermanlarınızı tanımıyoruz, işte Kürt halkı, işte siyaset bu meydanda. Bu saldırılar Cumhur İttifakı’nın yok olmasıdır. Artık sandığa gidecek bir durumda değil. Kürt halkı Cumhur İttifakı’nın biletini kesecek. Bunu gördüğü için Kürt halkına saldırıyorlar.”
Kürt ulusal birliğinin sağlanması gerektiğinin altını çizen Çiftyürek, şu çağrıda bulundu;
“21’inci yüzyıl Kürdistan’da ulusal birliğin sağlanması yüzyılı olacaktır. Eğer bunu sağlayamazsak, tek tek yok olacağız. Artık birlik zamanıdır. Bugün birlik olursak, zafer yakındır. Bir kez daha bu meydandan çağrı yapıyoruz. Türkiye ve Rusya birlik oluyor ama Kürt partileri birlik olamıyor. Gelin birliği sağlayalım”
Sancar: “Gergerlioğlu’nun sesi meydanlarda yankılanıyor”
Protokoldeki yerini alan HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun gözaltına alınmasıyla ilgili, “Gözaltına alındı ama sesi bu meydanda yankılanıyor” dedi.
Kontrol noktalarında polis saldırısı sonucu 2’si çocuk 33 kişi gözaltına alındı
Gözaltına alınanlar arasında 11 yaşındaki V.Ş., 12 yaşındaki M.Ş. de bulunurken, Ahmet Altun ise Zümrüt Kent yönündeki kontrol noktasında üzerindeki “Kürdistan” yazısı ve Kürdistan Bayrağı olan tişört nedeniyle gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar, kontrol noktalarının yanı başındaki otobüslerde bir süre bekletildi.
Gözaltına alınanların isimleri şöyle: Helin Çiçek, Remziye Tutaş, V.Ş. (11 yaşında), Emine Salman, Bahar Uzunboy, Derya Atlı, Ahmet Altun, Hasret Şan, Murat Kutay, Salime Kaymaz, Rojbin Kaymaz, Ebru Ulu, Büşra Temur, Emine Nazlı, Hatice Batıbay, Gurbet Tarhan, Eylem Okuşlu, Hanife Yılmaz, Şeyhmus Süren, Hediye Evci, Mülkiye Ozan, Hilal Ekin, Sibel Yüksel Demiralp, Şahide Bekirhan, Şükran Kadar, Cihan Karadaş M.Ş. (12 yaşında), Gürsel Kocaağa, Süleyman Soğukçeşme, Yusuf Topkaya, Mizgin Savcı, Dilan Çelik, Ayhan Seven.
Mardin
Mardin’in Nusaybin ve Kızıltepe ilçelerinde yapılacak Newroz kutlamaları için alanları dolduranlar, kutlamalara erken başladı. Nusaybin’deki kutlama yapılacak alanın çevresindeki polis yoğunluğu göze çarptı. Newrozu kutlamak için alana akın eden ilçe halkının büyük bir bölümünün ulusal kıyafetlerini giydikleri görüldü. Özellikle kadınlar rengârenk kıyafetleri ile göz doldurdu. Newrozu kutlamak isteyenler alana polislerce kurulan kontrol noktalarından alındı. Öncesinde Tertip Komitesi Koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı kutlama için gelenlere dezenfektan ve maske dağıttı. Yurttaşlar alana zafer işaretleri yapıp, zılgıtlar çekerek giriş yaptı. Newroz alanına kurulan platforma ise “Newroz pîroz be” ve bu yıl ki kutlamaların şiarı olan “Em bi rihê Newrozê li ber xwe bidin bi ser bikevin (Newroz ruhuyla direnelim, özgürleşelim)” pankartları asıldı. Halk mesaj ve taleplerini taşıdıkları rengarenk dövizlerle verdi. En ilgi görenler ise Barış Anneleri oldu.
Kızıltepe
Kentin Kızıltepe ilçesindeki Newroz kutlaması ise Otogar Meydanı’nda başladı. Ulusal kıyafetleri ile kutlama yerine gelenler arasında gençlerin yoğunluğu dikkat çekti. Newroz Tertip Komitesi tarafından pandemi tedbirlerinin alındığı alana iki ayrı arama noktasından geçerek girenler, daha program başlamadan Newrozu kutlamaya başladı bile. Coşkunun yüksek olduğu alanda halaylar çekilip, sloganlar yükselirken, gelişler sürüyor.
Van
Van’da yüzbinlerce kişinin katılımıyla kutlanan Newroz’da konuşan HDP Milletvekili Sezai Temelli, “Kürt meselesinin demokratik çözümü, barışın yolu, Türkiye ve Ortadoğu’nun demokratikleşmesinin yolu İmralı’dan geçer” dedi. Pandemi gerekçesiyle kimi zaman alana girişlere sınırlama getirilse de halk engeli aşarak kutlamalara katıldı. Binlerce kişinin iki noktadaki bekleyişi ise devam ediyor. Her geçen dakika kalabalıklaşan ve sonu görülmeyen kitle sık sık PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecride karşı “Bijî Serok Apo” sloganları atıyor. Birçok kişinin yöresel kıyafetlerle renk kattığı kutlamalar, Tertip Komitesi üyelerinin konuşmalarının ardından sanatçı Azad Bedran’ın seslendirdiği şarkılarla devam etti. Hep bir ağızdan seslendirilen şarkılarla alandaki coşku zirveye ulaşırken, bir süre sonra Newroz ateşi yakıldı. Gençler ve kadınlar uzun bir süre ateşin üstünden atladı.
İstanbul Sözleşmesi tepkisi
Newroz’da konuşan Van Star Kadın Derneği Başkanı Serap Güvenç, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine tepki gösterek,
“Bin yıllardır kadınların yokluğu üzerine inşa edilmeye çalışan bu erkek egemen sisteme karşı her ne olursa olsun mücadele edeceğimizi söylüyoruz. Hayatımıza, emeğimize, kimliğimize yönelik saldırıların daha da arttığı böylesi bir dönemde mücadelemizi sürdürüyoruz, sürdürmeye devam edeceğiz” mesajı verdi.
Kutlamalarda hapishanelerden Newroz’a gönderilen mesajlar da okundu.
”Büyük barış çağrısı”
Kutlamalarda konuşan bir başka isimi ise İnsan ve Özgürlük Partisi Genel Başkanı Mehmet Kamaç oldu. Newroz’u kutlayan Kamaç, zorlu bir süreçten geçildiğini belirterek,
“Bu halk hiçbir zorluğa boyun eğmez. Türkiye’de Kürt sorunu çözülmediği müddetçe kimse rahatlayamaz. Ey Saray! Zaman barış zamanıdır. Büyük barış için gelin konuşalım. 2021 Newroz’u sizin gidişinizin fotoğrafı olacaktır. Kürt halkının kimliğini, hukukunu tanımazsanız sizler gideceksiniz” dedi.
”Çöktürmeye kalkanlar çöktü”
Daha sonra HDP Van Milletvekili Sezai Temelli sahneye çıktı. Yoğun bir ilgiyle karşılanan Temelli, şu mesajları verdi:
“Cezaevlerinde 115 gündür açlık grevinde olanlar, Türkiye’de Ortadoğu’da Kürt sorununun çözümü için tecride karşı direnenler var. Bugün cezaevlerinde siyasi tutsaklar var. Demirtaş, Kışanak var. Onların şahsında tüm siyasi tutsaklarımızın Newroz’u kutlu olsun. Islahat Planı’ndan Çöktürme Planı’na bizi bitireceklerini sandılar. Bizi bitiremezler, vardık, varız, var olacağız. Çöktürme Planı diye yola çıkanlar ülkeyi çökerttiler.
Saldırmaya devam ediyorlar. Kürt düşmanlığından beslenmeye, savaştan beslenmeye devam ediyorlar. Onlar Çöktürme planı ile bu düşmanlıkla ayakta durabileceklerini sanıyorlar. İradesine sahip çıkan bu halk en güzel cevabı Van’da burada vermiştir. Hangi planı yaparsanız yapın bu halk size iradesini asla teslim etmeyecek. Onların ‘çöktürmesi’ bizim demokratik çözümümüz, onların savaş politikaları bizim se onurlu barış mücadelemiz, onların diktatörlük bizim ise Demokratik Cumhuriyet hayalimiz var. O plana da karşı çözüm diyoruz. Bunun için bu ülkeyi tecritleştiren zihniyete karşı sözümüz olsun. Bu tecrit bitecek.”
”Muhatap Öcalan’dır”
2013-2015 yılları arasında süren “çözüm sürecine” değinen Temelli, şöyle devam etti:
“Bu süreci başarıya ulaştırabilseydik ne savaş olacaktı ne de diktatör heveslilerinin yapmış olduğu zulüm. Kürt meselesinin demokratik çözümü, barışın yolu, Türkiye ve Ortadoğu’nun demokratikleşmesinin yolu İmralı’dan geçer. Bunu biz biliyoruz. Bunu devlet biliyor. Bunu Türkiye halkları ve tüm dünya biliyor. Bu mesele çözülmeden hiçbir meselenin çözülmeyeceğini o yüzden herkes bilir. Bu mesele muhatabı ile masaya oturularak çözülür. Başka senaryolar aramayın bu işin muhatabı Sayın Öcalan’dır” dedi.
Kutlamalar sanatçı Xecê’nin şarkılarıyla devam son buldu.
Cizre
Cizre halkı Newroz alanına akın ederken, HES kodu nedeniyle alanın etrafında bekletilen onbinlerce kişi gaz bombası kullanan polisin barikatlarını yıkıp geçti. Şırnak’ın Cizre ilçesinde sabahın erken saatlerinden itibaren ulusal kıyafetleriyle alana akın eden halk müzik eşliğinde halaya durdu. Onbinlerce kişi alana girmeye çalışırken HES kodu nedeniyle polis kontrol noktalarında uzun süre bekletildi.
Alanın etrafında 2 kilometreye yakın bir insan kuyruğu oluşurken, kalabalık her geçen dakika arttı. Kitle sık sık, “Bijî serok Apo”, “PKK halktır, halk burada”, “Bijî berxwedana zindanan” ve “HDP halktır, halk burada” sloganları attı. Kontrol noktasında yurttaşlara zorluk çıkaran polisler, onbinlerce kişinin olduğu Newroz alanına gaz bombası attı. Bunun üzerine yurttaşlar, Newroz alanının etrafında kurulan polis barikatlarının bir kısmını yıkarak alana girdi. Bütün baskı ve engellemelere rağmen Newroz coşkuyla kutlandı.
Serhat kentleri Newroz’a durdu
Serhat bölgesindeki kentlerde Newroz kutlamaları binlerce kişinin katılımıyla başladı. Renk cümbüşüne çevirilen alanlarda halk “özgürlük halayına” durdu. Serhat bölgesi kentlerini, bu yıl “Newroz ateşiyle direnelim, özgürleşelim” şiarıyla ateşi yakılan Newroz coşkusu sardı. Kutlamaların merkezi olan Van’ın yanı sıra, bölgede 6 ayrı merkezde Newroz kutlaması gerçekleştiriliyor. Kutlamalarda öne çıkan mesajların başında “özgürlük, ulusal birlik ve tecrit” geliyor.
Hakkari
Hakkari merkezde binlerce kişinin katılımıyla Newroz kutlamaları gerçekleştirildi. Kent girişindeki Otogar Alanı’nda yapılan kutlamalar için için çevre köy ve ilçelerden sabah saatlerinde binlerce kişi alana akmaya başladı. HDP bayraklarıyla donatılan alan, halkın birbirinden renkli kıyafetlerle kutlamalara katılmasıyla adeta renk cümbüşüne döndü. HDP milletvekilleri Şevin Çoşkun ve Hasan Özgüneş’in de katıldığı kutlamalarda “Zulme karşı birlik ve dayanışma”, “Gençlik örgütleniyor barış kazanıyor” yazılı pankartlar ile “Newroz jiyan e”, “Newroz yekîtî ye” ve “Newroz pîroz be” dövizleri taşındı. 7’den 70’şe herkesin halaya durduğu kutlamalarda demokrasi mücadelesinde yaşamını yitirenler için duruşunda bulunuldu.
Tatvan
Kutlamaların yapıldığı yerlerden birisi Bitlis’in Tatvan ilçesi. Tatvan Kent Meydanı’nda gerçekleştirilen kutlamalar için sabahın erken saatlerinde kitle alana akmaya başladı. Kimlik kontrolünden geçirildikten sonra alana giriş yapabilen kitle, müziğin koronavirüs salgını gerekçesiyle yasak olmasından kaynaklı davul ve zurna ile halaya durdu. Kutlamaya yöresel kıyafetlerle katılan kadınların coşkusu renkli görüntüler ortaya çıkardı.
Yüksekova
Hakkari”nin Yüksekova ilçesi kutlamaların yapıldığı bir başka nokta. Yeni Şehir Stadı’nda gerçekleştirilen kutlamalar için 3 ayrı noktada kontrol noktası kuruldu. Kutlamalar için alana girişler başladı. Alana gelen kişilerin çoğunluğunun gençlerden oluşması dikkati çekerken, HDP bayraklarının dalgalandığı kutlamalarda coşku gittikçe büyüyor. HDP Hakkari Milletvekili Sait Dede ve Silopi Belediye Eşbaşkanı Adalet Fidan’ın konuşmacı olduğu kutlamlarda Grup Gölgedekiler ve Rêzan Şirvan’ın sahne alması bekleniyor.
Doğubeyazıt
Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesi de bu yıl kutlamaların yapıldığı merkezlerin başında geliyor. Belediye Binası arkasında bulunan otopark alanında yapılan kutlamalar için alana girişler başladı. Çevre köy ve ilçelerden de birçok kişi kutlamalara katılıyor. Alanın yavaş yavaş dolmaya başladığı kutlamalarda, Newroz’a dair açılan pankartlar dikkati çekiyor. Birçok kadın ve erkeğin yöresel kıyafetlerle katıldığı kutlamalar için halk alana akın etti.
Ağrı
Ağrı merkez de son yılların en kitlesel Newroz’una sahne oldu. Binlerce kişi “Newroz pîroz be” sloganlarıyla Ağrı Stadyumu yanındaki alanda bir araya geldi. HDP Ağrı milletvekilleri Dilan Dirayet Taşdemir ve Abdullah Koç ve Sırrı Sakık da alana geldi. Sahneden çalınan ezgiler eşliğinde halaya duran kitlenin coşkusu renkli görüntüler ortaya çıkardı. Kutlamalar, HDP Ağrı İl Eşbaşkanı Cemal Akar, Dilan Dirayet Taşdemir, Abdullah Koç ve Sırrı Sakık birer konuşma yaparak halkın Newrozun kutladılar.
Kaynak: MA
