İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi, hazırlanan “2020 Yılı Hak İhlalleri Raporu”nu dernek binasında yapılan açıklamayla kamuoyu ile paylaştı. Raporu açıklayan İHD Şube Başkanı Murat Melet, PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecride karşı cezaevlerindeki tutukluların başlattığı açık grevi eylemi üzerinde durdu.
Binlerce tutuklunun eyleme katıldığını ve taleplerinin sahiplenilmesi gerektiğini belirten Melet, “Bugün açlık grevinde bulunan insanların açlık grevine girme sebeplerinden bir tanesi Sayın Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılmasıdır. Bu sadece cezaevlerindeki insanların sorunu değil, Türkiye’deki bütün toplumların sorunudur. Biz de aynı çağrıyı yapıyoruz. Türkiye’deki bütün sorunların çözülmesi ve en başta Kürt sorununu biran önce barışçıl yollarla çözülmesi için öncelikle Sayın Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması lazım” dedi.
Valilik yasağı
Melet, cezaevlerindeki ihlallerin son bulması için Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’e çağrıda da bulundu. Van Valiliği’nden kentte bin 515 gündür devam eden eylem ve etkinlik yasağının kaldırılmasını isteyen Melet, sonrasında raporda yer alan ayrıntıları paylaştı.
Melet, son bir yıl içerisinde kentte 2 bin 410 hak ihlalinin yaşandığını ifade ederek, “Saymak ile bitmeyen hukuksuz yargılama ve yasaklar 2020 yılının en belirgin OHAL uygulamaları olmuştur” dedi.
Raporda başlıklar altında toplanan hak ihlalleri şöyle:
“* Güvenlik güçleri tarafından öldürülen ve yaralananlar: 2 kişi yaşamını yitirdi, 5 kişi yaralandı
* Şüpheli polis ve asker ölümleri: 1
* Çatışmalar: 4 güvenlik görevlisi yaşamını yitirdi, 2 kişi yaralandı
* Silahlı militan: 22 kişi yaşamını yitirdi
* Siviller: 2 kişi yaşamını yitirdi, 8 kişi yaralandı
* Saldırıya uğrayan siyasi parti, sendika ve dernek yöneticisi/üyesi : 1 (HDP)
* Gazeteci: 1 (Ruşen Takva hedef gösterildi)
* Yaşamını yitiren sığınmacı ve göçmenler: 83 kişi yaşamını yitirdi, 81 kişi yaralandı
* Sınır hatlarında yaşanan ölüm ve yaralanmalar: 12 kişi yaşamını yitirdi, 9 kişi yaralandı
Hapishanelerde yaşanan ihlaller
* Sevk uygulamaları, sağlık hakkı ihlali, aile görüşü engellenenler, avukat görüşü engellenenler, tecrit ve izolasyon, haberleşme v.b hakları engellenenler, cezaevlerinde diğer ihlaller: 87
Kuşkulu ölümler
* Kadın: 13
* Erkek:1
* İntihar eden erkek: 9
* Kadın İntiharları: 2
* İntihara teşebbüs: 2
* Aile içi şiddete uğrayan kadınlar: 7
* Toplumsal alanda şiddete uğrayan kadınlar: 9
Güvenlik güçlerince şiddete uğrayan çocuklar
* Yaralı/Şiddet: 5
* Taciz: 1
* Toplumsal alanda şiddete uğrayan çocuklar: 7
İşkence
* Aile içi şiddete uğrayan çocuklar: 1
* Gözaltında işkence ve kötü muamele: 9
* Gözaltı yerleri dışında işkence ve kötü muamele: 5
* Kaçırma ve ajanlık tehdidi: 3
* Özel güvenlik görevlilerinin uyguladığı işkence ve kötü muamele: 3
* Tehdit edilenler: 5
Gözaltı ve tutuklamalar
* Gözaltına Alınanlar: 325 (2’si çocuk)
* Tutuklananlar: 60
* Ev baskınları: 206
* Gözaltına alınan sığınmacı ve göçmenler: 1267
İhlaller
* Düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik ihlaller: 57
* Örgütlenme özgürlüğüne yönelik ihlaller: 2
* Toplantı ve gösteri özgürlüğüne yönelik ihlaller: 5
* İş kazaları: 28 kişi yaşamını yitirdi, 8 kişi yaralandı
* İşten Çıkarılanlar: 8
* Verilen cezalar: 20
* İşe almada ve çalıştırmada ayrımcılık/dışlama: 2
* Sağlık hakkı ihlali: 2
* Kamu hizmetlerinden yararlanma hakkı ihlali: 2
