Seyit Rıza ve arkadaşlarının 5 Kasım 1937 yılında Elazığ Buğday Meydanı’nda idam edilişlerinin 87. yılında Dersim’de anma düzenlendi. Sanat Sokağı’ndan Seyit Rıza Meydanı’na kadar sessiz yürüyüş yapıldı. DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Koçyiğit Kılıç, DEM Parti Dersim Milletvekili Ayten Kordu, Dersim Doğa kültür Derneği Başkanı Ümit Karabulut, SMF Temsilcisi, siyasi parti ve demokratik kitle örgütlerinin temsilcileri, inanç kurumları ve çok sayıda kişi katıldı. Dersim 1937-1938 Katliamı’nda yaşamını yitirenler için saygı duruşu ile başlayan anma programında çıla uyandırıldı. Anma programına Seyit Rıza’nın torunlarından Seyit Ali Polat ve Menşure Doğan da katıldı.
Dersim Tertelesi’nin 1925 tarihli Şark Islahat Planı’nın en acı sonuçlarından biri olduğunu ifade eden Dersim Emek ve Demokrasi Platformu Sözcüsü Ergin Tekin,”Bu katliam politikaları sonrasında asimilasyonlarla devam ettirilmiştir. Osmanlı’dan günümüze kadar Dersimlilerin dili, kimliği ve inancına yönelik sistematik baskı ve asimilasyon politikaları uygulanmıştır. Dersim Tertelesi, hâlâ bu ülkenin karanlık tarihinin aydınlatılmayan ve yüzleşilmeyen bir sayfası olarak durmaktadır. Bu katliamı organize eden ve doğrudan sorumluluğu bulunan tüm siyasi aktörler, tarihin karşısında suçludur. Katliamın üzerinden 87 yıl geçmiş olmasına rağmen, hâlâ resmî bir özür dilenmemiş, arşivlerin tamamı açıklanmamıştır” dedi.
‘Dönemin başbakanı özür dilemişti’
Ergin konuşmasını şöyle sürdürdü; “2011 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, “Eğer devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve literatürde böyle bir şey varsa ben özür dilerim ve diliyorum” demiştir. Ancak bu söylem, Dersim Tertelesi gibi büyük bir trajedi üzerinden siyasi malzeme yapılmış ve esasen muhalefeti baskılamak için kullanılmıştır. Çünkü özür dilemenin gereği olan adımlar atılmamış, arşivler açılmamış, adalet sağlanmamıştır. Dahası, bugün iktidarın ortağı olan MHP Genel Başkanı, “Türkiye’de Dersim diye bir il yoktur” diyerek Dersim halkının kimliğini ve tarihini inkâr etmektedir. Ne söylerseniz söyleyin, Dersim’e ve Seyid Rıza’nın mirasına sahip çıkmaya devam edeceğiz!
‘İdam edilenlerin mezar yerleri açıklansın’
Resmî bir özür dilensin ve bu özür kamuoyuyla paylaşılsın. Seyid Rıza ve idam edilenlerin mezar yerleri açıklansın. Dersim 1937-38-39 sürecine dair tüm arşivler eksiksiz olarak açıklansın. Katliam sürecinde sürgün edilenlerin ve ailelerinden koparılan çocukların tam listesi açıklansın; kayıpların akıbeti araştırılsın ve kamuoyuyla paylaşılsın. Dersim ismi ve eski yerleşim yerlerinin adları iade edilsin. Halkımızın dili ve inancı üzerindeki baskı ve asimilasyon politikalarına derhal son verilsin.”
‘Dersim’e çok sefer oldu ama zafer olmadı’
1937-1938’de doğmamış bebeklerin bile katledildiğini ifade eden DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Koçyiğit Kılıç, “Süngülerle, dipçiklerle hamile kadınları katlettiler. Nasıl bir devlettir ki kendi ülkesinde, kendi yurttaşını katlederek, mağaralarda zehirleyerek, köylerini bombalayarak, idam sehpalarına çıkararak otoritesini sağlasın. Bunu bugün sorgulamayacak mıyız? Şimdi tarihi yeniden tahrip ediyorlar, çarpıtmaya çalışıyorlar. Bambaşka bir anlatıyla Dersim’in hatırasını Dersim’in mücadelesini karatmak istiyorlar. İşte buna karşı durmamız gerekiyor. Dersim’e çok sefer oldu ama zafer olmadı” diye konuştu.
Haber Merkezi
