Gazze Şeridi’ni kontrol eden Hamas’a bağlı İzzettin El Kassam Tugayları’nın İsrail’e karşı bu sabah başlattığı “Aksa Tufanı” operasyonuyla Ortadoğu’da cehennemin kapıları yeniden açıldı. İsrail’e yönelik bugüne kadarki en kapsamlı operasyon bölgede savaş çanlarının çalınmasına neden oldu. İsrail, “savaş durumu” ilan ederken Filistinli direniş örgütleri İsrail’e karşı birleşti.
Operasyonu Hamas’a bağlı İzzettin el-Kassam Tugayları başlatsa da Akdeniz sahiline sıkıştırılmış 1,5 milyonluk küçük “şehir devleti” olan Gazze Şeridi’nde Marksist direniş örgütlerinden Selefi gruplara kadar birçok yapı varlık gösteriyor. İrili ufaklı bazı gruplar dışında tutulursa, ikisi İslamcı beş büyük örgüt var Gazze’de.
Hamas ve İslami Cihad gibi radikal İslamcı örgütler ön plana çıksa da Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC), El Fetih ve Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi (FDHKC) gibi solcu örgütlerin silahlı kanatları da Gazze Şeridi’nde aktif.
Filistin’in efsanevi lideri Yaser Arafat’ın kurduğu El Fetih, George Habaş’ın kurduğu FHKC ile Nayef Havatme’nin kurduğu FDHKC, 1964’te kurulan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bünyesinde yer alıyor.
FHKC – Ebu Ali Mustafa Tugayları
Marksist eğilimli Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin (FHKC) askeri kanadını oluşturuyor. Kudüslü bir Ortodoks aileden gelen George Habaş tarafından 1967 yılında kurulan FHKC, efsaneleşmiş devrimci Leyla Halid’in katıldığı uçak kaçırma eylemleri ve işgalci İsrail’e karşı yürüttüğü uzun soluklu direnişle tanınıyor. FHKC’nin, Habaş’tan sonraki ikinci lideri ve tugaylara adını veren Ebu Ali Mustafa 2001’de evini füze ile vuran İsrail tarafından katledildi. FHKC’nin şimdiki lideri Ahmet Saadet halen İsrail zindanlarında tutuklu bulunuyor. 2001 yılında ilk defa Gazze’den füze fırlatan Ebu Ali Mustafa Tugayları, özellikle Han Yunus’un batısında işgal askerlerine zor anlar yaşatıyor.
EL FETİH – El Aksa Şehitleri Tugayları
Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi’nin (Hareketi Tahriri Filistin-kısa adıyla El Fetih) askeri kanadını oluşturuyor. El Aksa Şehitleri Tugayı, İsrail’in tüm saldırılarına karşı silahlı direnişe etkin bir şekilde destek verdi. 2000’de patlak veren İkinci İntifada sürecinde özellikle ön plana çıktı. Tugayların lideri İkinci Filistin İntifadası’nın sembol ismi Mervan Barguti olduğu iddia ediliyor. Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) en güçlü bileşeni olan El Fetih ise Filistin direnişiyle anılan Yaser Arafat liderliğinde 1958’de kuruldu. Filistin davasının ve direnişinin temel aktörü olmuştur. Gerilla savaşı veren El Fetih, 1968’de Filistinlilerin başlıca örgütüydü. 1967 savaşında Karame direnişiyle, FKÖ içinde etkin oldu.
FDHKC-Yurtsever Kurtuluş Tugayları
Marksist eğilimli Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi’nin (FDHKC) askeri kanadı. 1969 yılında FHKC’den ayrılan Ürdünlü Ortodoks bir aileden gelen Nayef Havatme tarafından kuruldu. FDKC, Gazze Şeridi ve Batı Şeria’nın İsrail’in fiili işgali altında bulunduğu dönemde bu alanda gençlik, işçi vb. örgütlenmeler kuran ilk hareket olarak dikkat çekiyor. İsrail saldırganlığına karşı silahlı direnişe katılan Yurtsever Kurtuluş Tugayları, daha önce farklı isimlerle anılıyordu. Bu ismi ise 2000 yılındaki İkinci İntifada’dan bu yana taşıyor.
İslami Cihad Hareketi- Kudüs Tugayları
Kudüs Tugayları, İslamcı/Selefi İslami Cihad Hareketi’nin askeri kanadını oluşturuyor. 1969 yılında Fethi el Şekaki liderliğinde kurulan örgüt, özellikle o dönem Mısır’da üniversite eğitimi gören gençler arasında etkili olmayı başardı. El Şekaki ve ekibinin 1980’li yıllarda Filistin’e dönmesinden sonra örgütsel çalışmaya başlayan selefi İslamcılar, özellikle Birinci İntifada süreciyle silahlı direnişe de yöneldi. Halen İsrail vahşetine karşı direnen örgütlerden biri olan Kudüs Tugayları, kimi zaman etkili eylemler gerçekleştirebiliyor. İslami Cihad Hareketi’nin kurulduğu dönemlerde özellikle İran tarafından desteklendiği belirtiliyor. Örgütün Gazze Şeridi’nde faaliyet gösteren diğer gruplara nazaran etkisi görece daha zayıf.
İslami Direniş Hareketi (HAMAS)- El Kassam Tugayları
Müslüman Kardeşler’in Filistin kolu İslami Direniş Hareketi’nin (Hamas) askeri kanadını oluşturuyor. 1987 yılında Şeyh Ahmed Yasin liderliğinde kurulan Hamas, halen devam eden İsrail karşıtı direnişte etkin bir yer işgal ediyor. Adını İngiliz sömürgeciliğine karşı mücadele verirken hayatını kaybeden Şeyh İzzeddin El-Kassam’dan alan Tugaylar ise 1992’de kuruldu. Karakteristik özellikleriyle dikkati çekiyor. Savaşçılarının sayısının 10 bini bulduğu iddia ediliyor. “Kuzey Şeridi Tugayı”, “Gazze Tugayı”, “Orta Tugayı” ve “Güney Tugayı” olmak üzere 4 tugaydan oluşuyor. Tugaylar, 2005’de İsrailli er Gilad Şalit’i esir alarak aylarca rehin tutmuştu. Örgütün siyasi liderleri İsmail Haniye ve Halit Meşal Katar’da sürgünde yaşıyor.
Bu yazı ilk olarak BirGün Gazetesi‘nde yayımlanmıştır.
