Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi 12 Haziran “Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü ”ne ilişkin Adli Yardım Hizmet Binası’nda basın açıklaması düzenledi. Çok sayıda avukatın katıldığı açıklamada Çocuk Hakları Komisyonu üyesi Feyza Nur Işık ile Ali Can konuştu.
‘TUİK verileri gerçeği yansıtmıyor’
Dünyada her 10 çocuktan birinin işçi olarak çalıştığını belirten Feyza, sayıları 152 milyon olan çocuk işçilerden 73 milyonunun sağlıklarını ve gelişimlerini olumsuz yönde etkileyen tehlikeli işlerde çalıştığına kaydetti. Türkiye’de 720 bin çocuk işçi olduğunu açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı’nın (TUİK) mülteci çocuk işçilerin kayıt dışı olduğu göz önünde bulundurulduğunda gerçeği yansıtmadığını belirten Feyza, DİSK’in hazırladığı rapora göre 2 milyona yakın çocuğun işçi olarak çalıştığına yönelik tespitini işaret etti.
8 yılda 438 çocuk işçi yaşamını yitirdi
İş sırasında hayatını kaybeden çocuk işçi sayısında gün geçtikçe artış yaşandığına dikkat çeken Feyza, “Resmi kayıtlara göre 2013 yılında 59 çocuk, 2014 yılında 54 çocuk, 2015 yılında 63 çocuk, 2016 yılında 56 çocuk,2017 yılında 60 çocuk, 2018 yılında 67 çocuk, 2019 yılında 67 çocuk, 2020 yılında 68 çocuk çalışırken yaşamını yitirmiştir. Mayıs ayı içerisinde 7 yaşındaki Urfalı Fadime mevsimlik tarım işçisi olmak için gittiği Antalya’da traktör çarpması ile 15 yaşındaki Fevzi tarlada çalışmak için gittiği Balıkkesir’de traktör devrilmesi ile Ağrılı Muhammet sigortasız olarak çalıştığı Marmaris’te bir inşaatta yüksekten düşme sonucu ile hayatını kaybetmiştir” dedi.
Covid-19 pandemisiyle eğitim kurumlarında yaşanan hak ihlallerine de dikkat çeken Feyza, pandemiyle birlikte çocuk işçiliğinde artış yaşandığını kaydetti. Feyza, “Pandeminin ilan edilmesinden sonra eğitim kurumları hakkında gerçeklikten uzak ve plansız kararlar alınmıştır. Uzaktan eğitime geçme kararı alınmış ancak çocuklar ve ailelerine herhangi bir destekte bulunulmamıştır. Ekonomik sebeplerle internete, bilgisayara, tablete ulaşamayan çocuklar eğitim öğretimden iyice uzak düşmüşlerdir. Pandemi nedeniyle ağırlaşan ekonomik şartlar hâlihazırda eğitim hakkından mahrum bırakılan çocukları ailelerine destek olmak zorunda bırakılmış, böylece çocuk işçi sayısında artış meydana gelmiştir” ifadelerine yer verdi.
Öneriler sıralandı
Feyza, günün önemi ve çocuk işçiliğinin önlenmesi adına şu önerilerde bulundu:
“*Öncelikle çocuk işçiliğine maruz kalan çocukların aile yapıları denetlenmeli ve varsa yetişkin aile bireylerinin istihdamı desteklenmelidir. İstihdama açık yetişkin aile bireyleri yoksa bu aileye gerekli nakdi yardım yapılmalı. Yine varsa ailede özel durumlu bireyler desteklenmelidir.
*Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile birlikte yürütülecek kardeş okul projeleri ile çocuklar sokaklardan uzak okullara daha yakın hale getirilmelidir.
*Esnaf odaları ve esnaflar ile görüşme sağlanmalı, çocuk işçiliğinin zorlukları ve ekonomiye uzun vadede zarar verildiği anlatılmalı, gerekirse bu yönde eğitim verilmelidir. Hatta yeni kurulacak olan işletmeler için bu eğitim şart haline getirilmelidir.
*Daha önce Aile ve Sosyal Politikalar Batman İl Müdürlüğünce sokaklarda çalışmanın önüne geçmek adına oluşturulmuş olan mobil ekiplerin her ilde oluşturulması ve bu sayede yapılacak okul görüşmeleri ile çocuğun devam durumu, akademik başarısı hakkında bilgi alınıp çocukların okullara teşvik edilmesi sağlanmalıdır.
*Hepimize düşen görevlerin olduğunu unutmayıp çocuk işçiliğine dikkat eden sinema, film ve dizilerinin çekimleri yapılmalı ve izlenmeye teşvik edilmelidir. Bu anlamda çocuk işçiliğine dikkat çeken filmler desteklenmelidir.”
Feyza, konuşmasını Şair Ece Ayhan’ın şu dizeleri ile sonlandırdı: “…Her çocuğun kalbinde kendinden daha büyük bir çocuk vardır. Bütün sınıf sana çocuk bayramlarında zarfsız kuşlar gönderecek…”
