Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), “Eylül Ayı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu”nu açıkladı. Raporda, savaş politikalarının tırmandırıldığı, yoksulluğun ve özel savaş politikalarının derinleştirildiği dönemde basına dönük baskıların arttığı değerlendirmesi yapıldı.
Gazetecilere dönük ihlallerinin Eylül ayında da kesintisiz sürdüğü vurgulanan raporda, “Gazeteciler ‘Neden haber yaptın’ gerekçesiyle yargı kıskacına alındı, birçok kez sahada polis ve asker engeliyle karşı karşıya kaldı. Colemêrg’de fuhuş ve uyuşturucuya karşı haberi nedeniyle hedef alınan ve evi basılan JINNEWS muhabiri Rabia Önver’e dönük uygulamalar, Eylül ayında gazetecilere dönük baskıların en bariz örneği oldu. Önver, Colemêrg’de neredeyse herkesin bildiği, ama konuşmaktan çekindiği bir gerçeği ortaya çıkardı. Ancak gençlerin fuhuş ve uyuşturucuya sürükleyenler yerine Önver’in evine baskın düzenlendi. Soruşturmayı yürüten savcı, adliyeye giden Önver’in ifadesini dahi almadı. Bu durum, yargının keyfiliğini ve gazetecilere dönük nasıl bir sopaya dönüştürüldüğünün en somut halidir” denildi.
İhlaller
MHP’nin mafya-çete ilişkilerini işleyen gazetecilere dönük ölüm tehditlerine de değinilen açıklamada, gazetecilerin mesleklerini yaparken karşılaştıkları ihlaller şöyle anlatıldı: “Belgeleri ile sadece gerçekliği yazan gazeteciler, açık açık ölüm tehditlerine maruz kalmış, yargı da bu tehditlere sadece seyirci kalmıştır. Gazeteci Fırat Can Arslan, MHP’li Kars Belediyesi’nde yaşanan yolsuzluğu yazdığı için ölüm tehditlerine maruz kaldı. Gazeteci Murat Ağırel ise, yüzü maskeli bir kişinin videolu mesajı ile açık açık ölüm ile tehdit edildi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise, ‘Ayağınızı denk alın, soytarı’ ifadeleriyle gazetecileri tehdit etmeye devam ediyor. 8 yaşındaki Narin Güran cinayetinde katiller henüz ortaya çıkarılmazken, olay yandaş medya tarafından magazinel bir boyuta indirgendi. Yandaş medya, olayın ilk gününden itibaren bilgileri çarpıtarak, kamuoyunu yanlış yönlendirdi. Katillerin açığa çıkarılmasından sorumlu olan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya da soru soran gazetecileri, ‘Sus’ işaretiyle susturmaya çalıştı. Tüm bunlara karşı gerçekleri açığa çıkarmaya çalışan gazeteciler sık sık tehdit ve engellemelerle karşılaştı. Diyarbakır Valiliğini ziyaret eden bir bakanın korumaları, canlı yayında Ferit Demir’e müdahale ederek yayın yapmasını engelledi. Wan’da gazeteciler Kadir Cesur ve Ruşen Takva, haber takibi sırasında gözaltına alındı. Cesur ve Takva, ‘özel güvelik bölgesine girdikleri’ gerekçesiyle askerler tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alınan iki gazeteci ardından sınır karakoluna götürülerek burada saatlerce bekletildi. Karakolda gazetecilerin makinelerine savcılık kararıyla el konuldu. Gazetecilere dönük bu tutumun halkın haber alma hakkına bir müdahale olduğunu belirtiyoruz. Gazetecilerin saatlerce karakolda bekletilmeleri ve makinelerine el konulmaları hukuki değildir, gazeteciliğe saldırıdır. Gazeteciler Melek Avcı, Ahmet Kanbal ve Medine Mamedoğlu da yaptıkları haberlerden dolayı haklarında soruşturma açıldı”
‘Gobbels pratikleri’
Gazetecilere dönük baskıların yanı sıra sansür ve erişim engellerinin de verildiği raporda, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararlarına rağmen getirilen erişim engelleri kararlarının korkunç bir boyuta ulaştığı ifade edildi. Raporda, “Engellemeler AKP’lileri koruma aracına dönüştü. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun hakkındaki 645 haber ve sanal medya paylaşımı, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle İstanbul 3’ncü Sulh Ceza Hakimliği’nin 12 Eylül 2024 tarihli ve 2024/8772 sayılı kararıyla erişime engellendi. Erişim engeli ile de yetinmeyen Altun’un boğazdaki yalısının kaçak olduğu gerekçesiyle İBB ekiplerince yıkıldığı ve evine dört maaş girdiği iddialarıyla ilgili 396’sı entry, 5’i de başlık olmak üzere 401 Ekşi Sözlük içeriği de erişime engellendi. Bu durum Hitlerin Almanyası’nda Gobbels’in pratiklerinde de görülmemiştir. Tüm bu baskı, engelleme ve sansüre karşı bir kez daha vurguluyoruz; gazetecinin görevi haber yapmaktır. Gazeteciler, toplumun aynasıdır. Haberlerde yer alan gerçekleri soruşturmak da yargının görevidir. Yargı, gazetecinin iddiasını soruşturur ve suç işleyenler hakkında idari işlem yapar. Ancak bu durum AKP döneminde tam tersi bir hal aldı. Yargı, basın özgürlüğünü hiçe sayarak, haber yapan gazetecileri hedef alıyor” ifadelerine yer verildi.
‘Nagihan Akersel anıldı’
Baskıların, mesleklerini yapan gazetecileri kararlıklarından vazgeçirmeyeceği vurgulanan raporda, “İktidar ve bağlı yargının gazetecilere dönük baskı ve sansürü artsa da hakikati yazmayı sürdüreceğiz. Hakikati açığa çıkarma kararlığımız, bu baskılar karşısında azalmamakta, bilakis artmaktadır. Tıpkı katledilen Özgür Basın çalışanlarının kararlılığında olduğu gibi. Tıpkı, ilk kadın genel yayın yönetmen Gurbetelli Ersöz ve Nagihan Akarsel’in kararlığında olduğu gibi. Bu vesileyle Akarsel ve Ersöz’ü ölüm yıl dönümlerinde saygıyla anıyoruz” diye belirtildi.
Tutuklu gazeteci sayısı 37
Raporda 2 gazeteci ve 1 yayın organının saldırıya uğradığı, 2 gazetecinin evine baskın yapıldığı, 5 gazetecinin gözaltına alındığı, 2 gazetecinin tutuklandığı, 4 gazetecinin tehdit edildiği ve 9 gazetecinin engellendiği kaydedildi. Yine 4 gazeteci hakkında soruşturma 6 gazeteci hakkında dava açıldığının belirtildiği raporda, tutuklu gazeteci sayısının 2 Ekim itibariyle 37 olduğu bilgisine yer verildi.
Raporda, 5 internet sitesinin kapatıldığı, 699 habere ve 409 sanal medya hesabına erişim engeli getirildiği kaydedildi. (MA)
