Chapare virüsünün Latin Amerika’nın And Dağları ülkesi Bolivya’da sağlık çalışanları arasında yayılarak üç ölümle sonuçlanan beş vakaya yol açtığı ortaya çıktı. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) bünyesinde çalışmalarını sürdüren bilim insanları, Ebola gibi kanamalı ateşe neden olan bir virüs grubuna mensup olan ve çok nadir görülen Chapare’nin Bolivya’nın başkenti La Paz’da insandan insana bulaştığını duyurdu.
CDC araştırmacılarının yaptıkları açıklamalara göre Bolivya’da tespit edilen yeni virüs türü, ebola hastalığı gibi hemarojik ateşe neden olan virüs ailelerinin nadir bir türü. Bilim insanları, 2019 yılında La Paz’da iki hastanın Chapare virüsünü beş kişiye bulaştığı ve bunun daha sonra bir hasta ile iki sağlık çalışanının ölümüne yol açtığı sonucuna ulaştı.
İlk kez 2003’te görülmüş
Daha önce sadece bir kez Chapare vakası bildirilmişti. 2003 yılında La Paz’ın yaklaşık 600 km doğusundaki Chapare bölgesinde bir kişide Chapare virüsü görüldüğü kayıtlara geçmişti. Bilim insanları bu virüse “Chapare” ismini verdiler. Bu isim, virüsün ilk çıktığı yerden geliyor. Uzmanlara göre virüs, 2019 yılı itibarıyla yeniden görülmeye başladı ve şu ana kadar da üç kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.
CDC’nin ağır sonuçları olan patojen ve patoloji bölümünden epidemiyolog Caitlin Cossaboom, enfekte olmuş hastalardan genç bir tıp asistanı, bir ambulans doktoru ve bir gastroenteroloji uzmanına Chapare virüsünün bulaştığını teyit ettiklerini söyledi.
Kontrol altına almak daha kolay
Daha sonra iki sağlık çalışanının öldüğünü aktaran Cossaboom, pek çok bedensel sıvının bu virüsü taşıma potansiyeli bulunduğuna inandıklarını belirtti. Chapare virüsünü farelerin taşıdığı ve insanlara bulaştırdığı sanılıyor. Bedensel sıvılarla bulaşan virüsleri kontrol altına almak, Kovid-19 gibi solunum yoluyla bulaşan virüslere kıyasla daha kolay.
Chapare hastalarının gösterdiği belirtileri ateş, karın ağrısı, kusma, diş eti kanaması, cilt kızarması-döküntüsü, gözlerin arkasında ağrı olarak sıralayan Cossaboom, bu hastalık için belli bir ilaç üretilmediğinden damar içi sıvı vermek gibi destekleyici tedavilerle iyileştirilmeye çalışıldığını aktardı.
Bilim insanları çalışmalarını sürdürüyor
CDC’de patolog Maria Morales-Betoulle de “Daha yaygın bir hastalık bulmayı bekliyorduk, ancak sekans verileri oldukça nadir ve daha önce insandan insana bulaştığı kanıtlanmayan Chapare virüsüne işaret etti. Gerçekten şaşırdık” dedi. Amerikan Tropikal Tıp ve Hijyen Derneği’nin yıllık toplantısına sunulan bulguların, insandan insana bulaşmanın gelecekteki yeni salgınlara işaret etmesi açısından önemli olduğu vurgulandı.
Benzer belirtileri olan dang hummasıyla karıştırılıp yanlış teşhis konulması ihtimali üzerinden Chapare virüsünün yıllardır fark edilmeden dolaşımda olabileceğine işaret eden bilim insanları, salgın çıkarma kapasitesini anlamak için bu virüs üzerinde çalışmaları devam ettirmek gerektiğini belirtti. İnsandan insana bulaşmanın salgına yol açabileceğini vurgulayan bilim insanları, virüsle ilgili çalışmalarını sürdürdüklerini, ilerleyen süreçte daha fazla bilgi sahibi olacaklarını söylüyorlar.
