İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) tarafından her ay açıklanan iş cinayetleri raporunun Mayıs ayı bölümü açıklandı.
Mayıs ayında, 9’u çocuk, 6’sı göçmen 12’si kadın toplam 163 işçi iş cinayetlerinde yaşamlarını yitirdi.
İSİG Meclisinin raporu şöyle:
İstanbul Beşiktaş’ta Dorock XL’de gişede çalışan biri kadın iki işçi, otopark alanının mal sahibi Şahin Şeker tarafından ‘kendisini görünce ayağa kalkmadıkları’ gerekçesiyle dövüldü, ağır hakaretlere ve tacize uğradı. Şahin Şeker, kadın işçiyi defalarca tokatladı, saçlarından tutup kafasını duvara vurdu, erkek işçiyi tokatladı, ‘bir daha buraya gelirseniz sizi öldürürüm’ tehditleriyle işyerinden kovdu. Kadın işçinin işyerindeki kameraların kayıt altına aldığı dayak ve tacizi, karakola şikayet etmesi sonrası polisten 15 gün, savcılığa şikayet etmesi sonrası ise 20 gün ses çıkmadı. Saldırı ne zaman sosyal medya üzerinden duyuldu, patron gözaltına alındı ancak serbest kaldı. Savunması ise komik: Tansiyonu yükseldiği için ani öfke patlaması yaşıyormuş…
İstanbul Silivri’de ise çalışırken ölmemek ve meslek hastalığına yakalanmamak için direnişe geçen Kale Kayış işçileri patron Faruk Dağlı tarafından konuşmak için Garden Restaurant’ta iftar yemeğine çağrıldı. Yemek sonrası görüşmede ‘Tüm servetimi harcayıp sizi de mahvedeceğim, burada barındırmayacağım’ ‘Salya sümük ağlayıp gelip bana yalvaracaksınız’ gibi hakaretler ve tehditler savuran patron Faruk Dağlı, oğlu Ferhat Dağlı, üretim müdürü ve koruması işçilere saldırdı. Saldırıda bir işçinin 7 aylık bebeği de darp edildi. İşçi eşinin yardım istediği sivil polisler ise işçileri ve eşlerini yaka paça uzaklaştırdı ancak o sırada da darba devam eden patrona dokunmadı…
Peki, patronlar bu cesareti nereden buluyor? Grev yasaklarından, işten atmalardan, 301 işçinin katledildiği Soma’da patronun salıverilmesinden işçi ailelerinin avukatının tutuklanmasından… Buluyor. İşte bu noktada sessiz kalmayalım, dayanışma içinde olalım, örgütlenelim. Slogan değil gerçek: Susma sustukça sıra sana gelecek…
Mayıs ayında 163 iş cinayeti:
9’u çocuk,
12’si kadın ve 6’sı göçmen
Yüzde 85’ini ulusal ve yerel basından; yüzde 15’ini ise işçilerin mesai
arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ve
sendikalardan öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla Mayıs
ayında en az 163 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi… Raporumuzda meslek
hastalığı nedeniyle gerçekleşen beş iş cinayeti var. Oysa ILO ve WHO verilerine
göre 1 “iş kazası sonucu ölüm” karşılığında yaklaşık 6 “meslek hastalığı sonucu
ölüm” olmaktadır…
• Nisan ayına dair yeni iş cinayeti bilgileri elimize ulaştı. Bu noktada; Ocak ayında en az 159, Şubat ayında en az 127, Mart ayında en az 114 işçi, Nisan ayında en az 153 işçi ve Mayıs ayında en az 163 olmak üzere; Türkiye’de 2019 yılının ilk beş ayında en az 716 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi…
• 163 emekçinin 126’sı ücretli (işçi ve memur), 37’si kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluşuyor…
• Ölenlerin 12’si kadın işçi, 151’i erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, kimya, eğitim, sağlık ve eğlence işkollarında gerçekleşti…
• Dördü 14 yaş ve altında olmak üzere dokuz çocuk işçi can verdi. Çocuk işçi cinayetleri tarım, kimya, ağaç, metal ve taşımacılık işkollarında gerçekleşti…
• 6 mülteci/göçmen işçi yaşamını yitirdi. Mülteci/göçmen işçilerin 3’ü Suriyeli, 2’si Afganistanlı, 1’i Kolombiyalı…
• Ölümler en çok tarım, inşaat, taşımacılık, madencilik, belediye/genel işler, ticaret/büro, metal, konaklama/eğlence, kimya ve sağlık işkollarında gerçekleşti. Bu ay tarımda ölenlerin en az yüzde 36’sı ücretli. Yüzde 64’ünü oluşturan çiftçi ölümlerinin ise bir kısmının başkasının tarlasını işleme ya da çobanlık vasıtasıyla ücretli olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizmekle beraber net olarak bir oran veremiyoruz…
• En fazla ölüm nedenleri trafik/servis kazası, ezilme/göçük, yüksekten düşme ve zehirlenme/boğulma…
• Mayıs’ta Türkiye’nin 55 şehrinde ve yurtdışında bir ülkede iş cinayeti gerçekleştiğini tespit ettik. En çok iş cinayeti İstanbul, Antalya, Bursa, Şanlıurfa, İzmir, Kocaeli, Sivas, Adana, Gaziantep, Kastamonu, Çorum, Erzurum, Konya, Sakarya ve Şırnak’ta yaşandı…
• Ölenlerin 5’i (yüzde 3,06) sendikalı işçi, 158 işçi ise (yüzde 96,94) sendikasız. Diğer yandan ölen başka sendikalı işçiler de olabilir. Ancak kâğıt üzerinde olan sendikal üyeliklerinin gerçek bir örgütlülük olmaması ve birçok sendikanın ölen üyelerini sahiplenmemesi sonucu net bir bilgi verme şansımız olmadığını da belirtelim. Bu durum özellikle kamu çalışanı/memur sendikaları açısından daha da tespit edemediğimiz bir husus…
