Tarım ve Orman Bakanlığı‘nın nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan ve kutsal kabul edilen dağ keçilerinin öldürülmesine ilişkin ihalede geri adım atmaması üzerine Bingöl Barosu konuyu yargıya taşıdı.
Artı Gerçek‘ten Remzi Budancir‘in haberine göre, ihalenin durdurulması istemiyle Erzurum 1. İdare Mahkemesi’nde açılan davanın sonucunda mahkeme ihalenin iptal edilmesine hükmetti.
Erzurum 1. İdare Mahkemesi kararında Türkiye’nin, Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi‘ne (Bern Sözleşmesi) taraf olduğunu hatırlatarak yaban keçisi ve çengel boynuzlu dağ keçisinin koruma altına alınmış fauna türleri arasında sayıldığını belirtti.
Hayvan hakları, insan haklarının bir parçası
Kararda hayvan haklarının insan haklarının bir parçası olduğu vurgulanarak şu ifadelere yer verildi:
”Kamu yararı, idari işlemin amaç unsuru ile doğrudan ilgilidir. Olayda, yaban keçileri için Türkiye, Bern Sözleşmesi Ek-2 listesine çekince koymuş olsa da, bu çekince, yaban keçilerinin hiçbir sınırlamaya tabi olmaksızın avlattırılabileceği ve bunun için ihaleye çıkılabileceği anlamına gelmemektedir. Uluslararası sözleşmelerde de geçtiği üzere, koruma altına alınması gereken türler arasında bulunduğu ile ilgili kuşku bulunmayan yaban keçilerinin avlanabilmesi/avlattırılabilmesi için, hukuken geçerli kabul edilebilecek bir kamu yararının varlığının aranması, insan haklarının bir parçası olan hayvan haklarının ve hukukun üstünlüğünün korunması adına atılmış önemli bir adım ve insan ırkına yakışır bir yaklaşım olacaktır.”
Kamu yararı yok
Kararda hayvanların avlanmasında herhangi bir kamu yararının olmadığı vurgulandı ve şöyle denildi:
”Dava konusu ihalede, yaban keçileri için av izin bedelinin toplamda 71.200,00-TL olduğu dikkate alındığında; bu miktardaki bir bedelin kamu idareleri bütçesine gelir kaydedilmesindeki kamu menfaatinin, beş adet yaban keçisinin avlanmasına tercih edilebilecek kıymet ve ehemmiyette olmadığı, dolayısıyla beş adet yaban keçisinin 71.200,00-TL bedel karşılığında avlanması ihalesinde tercihe şayan bir kamu yararının bulunmadığı sonucuna varılmıştır.”
‘Hayvan haklarına duyarlı olmaya davet ediyoruz’
Mahkemenin kararını yorumlayan Bingöl Baro Başkanı Hanifi Budancamanak kararın önemli olduğunu belirterek şunları söyledi:
”Özellikle elde edilecek gelir ile hayvan yaşamını karşılaştırdı. Kamu yararını hayvanların yaşamı lehine yorumladı. Bu önemliydi. Bern Sözleşmesi’ndeki itirazına rağmen bunu böyle yorumlaması umut verici bence. Türleri yok olmaya yüz tutmuş bu nadide canlıların bir kısım paralı insanların kişisel zevkleri için öldürülmek üzere ihaleye çıkarılmasının vicdana, ahlaka ve hukuka aykırı olduğunu bir kez daha belirtiyoruz. Kamu idarecilerini kamu yararını gözetmeye ve insan haklarının bir parçası olan ‘hayvan haklarına’ karşı saygılı olmaya ve bu konuda duyarlı davranmaya davet ediyoruz.”
