Sol’dan Emre Alım, İyi Parti oylarının genel bir değerlendirmesini yaparak bu oyların nereden geldiğini yazdı. Yapılan değerlendirme şu şekilde:
Erken seçim kararı öncesinde Erdoğan’ın seçeneksiz olarak görülmesi ve düzen siyasetinde tıkanma Meral Akşener’i, sermaye düzeninin ihtiyaçları doğrultusunda yeni bir siyasi aktör olarak gündeme getirdi. MHP tabanının yanısıra merkez sağ seçmeni hedef alan İyi Parti’nin AKP’den oy alabileceği ve milliyetçi muhafazakar seçmenin yeni adresi olacağı tahmin edilmişti.
Tabanının bir kısmını İyi Parti’ye kaptırdığı anlaşılan MHP’nin yanı sıra Akşener’in kent merkezlerinde hedefini gerçekleştirdiği anlaşılıyor. Ancak İyi Parti’nin seçim rüzgarı ile sadece sekiz ayda elde ettiği yükselişi aktörler bazında tekrardan şekilleneceği anlaşılan Türkiye siyasetinde ne kadar koruyabileceği merak konusu.
Kullanılan oyların 4 milyon 989 bin 639’unu alarak Mecliste 43 sandalye kazanan İyi Parti böylece parlamentoda 5. sırada yer aldı. Meclis Genel Seçimlerinde yüzde 9,95’e tekabül eden bu oy sayısı, parti lideri Meral Akşener’in Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinde 3 milyon 604 bin oy ile yakaladığı yüzde 7,4’lük oranı aştı. Yüzde 10 barajını geçmeyi kıl payı kaçıran İyi Parti, Millet İttifakı ortaklığı ile Meclise girdi ve grup kurma hakkı kazandı.
Kadrolarının büyük çoğunluğu Akşener gibi MHP’den gelen ülkücü isimlerden oluşan İyi Parti beklendiği gibi yüksek oylar alamazken, MHP de yaşanan ayrışma sonrası beklendiği gibi düşük oylara inmemişti. İyi Parti herhangi bir ilde yüzde 20’den fazla oy alamazken yüksek oy aldığı bazı kentlerde MHP’nin kemik oylarını aştığı görülüyor.
Milliyetçi-muhafazakar konumlanışı ile kendisini merkezde tanımlamaya çalışan İyi Parti’nin bunu oylarının omurgasını oluşturan metropollerde büyük ölçüde sağladığı görülüyor. İstanbul, Ankara ve İzmir’de AKP ve CHP arasında sıkışan siyasi gerilime tepki gösterenlerin tercihini İyi Parti ve HDP’den yana kullandığı görülüyor.
İstanbul’da 1 Kasım 2015 seçimleri ile karşılaştırıldığında oy geçişkenliği Diyagram 1’deki gibi gerçekleşti. Sandığa giden sayısının arttığı bu seçimlerde taze oylar, AKP-CHP sıkışmasını reddedenler ve AKP’nin milletvekili sayısını azaltma “taktiği”ne uyan seçmenler metropollerde İyi Parti ve HDP’yi tercih etti. İstanbul için verilen örneğin İzmir ve Ankara için de geçerli olduğu görülüyor.
İyi Parti’nin oransal olarak en önde olduğu illerin ise Ege bölgesi ağırlıklı olmak üzere MHP’nin önceki seçimlerde görece yüksek oya sahip aldığı yerler olması dikkat çekiyor. Ancak yine bu illerde MHP’nin oyunda ciddi bir erime yaşanmadı.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Meral Akşener’in oy oranının en yüksek olduğu illerin İyi Parti’nin en yüksek oy oranına sahip olduğu Burdur, Isparta ve Antalya gibi iller olması ise seçmenin Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde stratejik davrandığı öngörüsünü yanlışlıyor.