İstanbul Havalimanı’nda 36 dil, 80 lehçede verilen çeviri hizmetlerinin arasında Kürtçe’nin olmayışının izaha muhtaç bir durum olduğunu belirten HDP’li Meral Danış Beştaş, konuyu Meclis gündemine taşıdı. Beştaş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Önergede, uçak ve diğer toplu taşıma araçlarında Türkçe’nin yanı sıra İngilizce ve Arapça anonslar yapıldığı belirtilerek, “Nitekim bu uygulama anadili farklı olan yurttaşlar için olduğu kadar yurtdışından gelenler için de elzem bir uygulamadı. Çeviri sistemi her bankoda bulunan ve özel yazılıma sahip akıllı tabletler sayesinde gerçekleşmektedir. Tablet ekranındaki 36 dil ve 80 lehçenin bulunduğu panelden tercihini yapan yolcu, buradaki mikrofona konuşarak danışma görevlisiyle iletişim kurabiliyor ve sesli olarak hoparlörden duyulabilen çeviri aynı zamanda tabletin ekranına da yansıyor” denildi.
‘Kürtçe’nin olmayışı izaha muhtaçtır’
Uygulamada Çince, Japonca, Korece, Tayca, Teluguca, Tamilce, Hintçe, Endenozce, Vietnamca, Malayca, İtalyanca, Almanca, Portekizce, Katalanca, Felemenkçe, Danca, Norveççe, İsveççe, Fince, Rusça, Kazakça, Çekçe, Lehçe, Macarca, Slovakça, Hırvatça, Bulgarca, Rumence, Arapça, İbranice, Slovence ve Urduca olduğunun belirtildiği önergede, Kürtçe’nin olmayışı ise şöyle eleştirildi: “20 milyondan fazla Kürt yurttaşın ulaşımda ve sair diğer kamu hizmetlerinde anadillerini kullanamamalarının önündeki engel bu uygulamada da kaldırılmamış; söz konusu teknolojik ve 36 dil ve 80 lehçeye kadar geniş bir yelpazede sunulan hizmette Kürtçe’ye yer verilmemiştir. Oysa hastanelerden kamu kurumlarına değin ve ulaşımda Türkçe bilmeyen yurttaşların yaşadıkları zorluklar çok çeşitlidir. Bilhassa uçak gibi anonsların çok kritik olduğu bir platformda anlık çeviri hizmetlerine Kürtçe’nin eklenmemiş olması izaha muhtaçtır.”
Beştaş, şu soruları yöneltti:
“* Kamusal alanda anadil kullanımının en kritik olduğu alanlardan birisi de toplu taşıma araçları olup neden Türkçe ve İngilizce’nin yanı sıra Kürtçe çeviri yoktur ve Kürtçe hizmet verilmemektedir?
* Uçak anonslarının son derece kritik olduğu ve bu konuda çokça idari başvuru da olduğu halde neden bugüne değin uçaklarda ve havalimanlarında Kürtçe anons yapılmamakta ve Kürtçe çeviri hizmeti verilmemektedir?
* İstanbul Havalimanı için geliştirilen ve 36 dil, 80 lehçede çeviri olanağı sunan sisteme neden Kürtçe eklenmemiştir?
* Kürtler neden ayrımcılığa maruz kalmaktadır?
* Urduca çeviri Kürtçe çeviriden daha mı elzemdir?
* Kürtler yurttaş değil mi?
* Kürtler yolculuk yapmıyor mu, Kürtler uçağa binmiyor mu?
* Kürtler ulaşıma dair vergi vermiyor mu? Neden Kürt yurttaşların ödediği vergiler kendilerine kamu hizmeti olarak dönmüyor?
* Anonsları anlamadığı için zarara uğrayan Kürt yurttaşların mağduriyetleri gideriliyor mu?
* Uçaklar ve havalimanları başta olmak üzere toplu taşıma araçlarında Kürtçe anons yapılması ve Kürtçe çeviri olanağının sağlanması için gerekli çalışmalar ne zaman yürütülecektir?”
