Ağır ekonomik ve siyasi koşulların yaşandığı son günlerde sık sık intihar haberleri geliyor. Kimisi evinde sessiz sedasız yaşamına son verirken, kimisi kamusal alanda, hatta valilik binaları ya da meclis önünde intihar girişiminde bulunarak bir mesaj veriyor.
Son dönemde basına yansıyan intiharların büyük çoğunluğunun nedeni geçim sıkıntısı, işsizlik, açlık. Son olarak önceki akşam Ankara’da bir öğretmen yaşamına son verdi. 38 yaşındaki İnan Avşar’ın gerekçesi kişisel olarak yaşadığı işsizlik ya da yoksulluk değildi. Ancak Avşar, intihar etmeden önceyayınladığı videoya göre; yoksulluk ve işsizliğin de kaynağı olan kapitalizme isyan ediyordu.
ArtıGerçek’ten Derya Okatan’a açıklamalarda bulunan İnan Avşar’ın ailesi, Avşar’ın ölümünden bataklığa benzettikleri kapitalizmi ve hükümet politikalarını sorumlu tutuyor. 38 yaşındaki matematik öğretmeni İnan Avşar, 19 Şubat günü kendi Youtube hesabına “ELVADA” başlıklı bir video yükledi.
Avşar, videoda eğitim sistemine, adaletsizliğe, kapitalizme, toplumsal çürümeye öfkesini dile getiriyor.
‘Hep doğru yoldan varmak istedim’
Yaklaşık 14 dakikalık videoda Avşar, “Ben çok mücadele ettim, çok tırmaladım, bir yerlere varmak istedim, hep doğru yoldan adaletli bir şekilde… Bu dünyanın adaleti falan yok, kendinizi kandırmayın. Bize hayatın hep çok güzel olduğunu söyleyen insanlar aslında kapitalizmin, vahşi düzenin adamları. Şimdi herkes mutsuz, umudunu kaybetmiş, depresyonda, intihar ediyor. Bu adamdan sana fayda gelir mi, gelmez. Çünkü bu adamı sömüremezsin. Kendini kandırmış, motive edebilmiş insanlar lazım, bu adamlar çalışacak ki sen de onların sırtından geçineceksin” ifadelerini kullanıyor.
‘Artık çocukların yüzüne bakamıyorum’
Eğitim sistemini eleştiren ve “Çocukları okula falan göndermeyin, çocuklarınızın beyni yıkanıyor” diyen Avşar, 15 yıldır eğitimci olduğunu, severek bu mesleğe başladığını, ancak okulların tamamen ticari bir hapishaneye dönüştüğünü söylüyor. Avşar, “Ben artık çocukların yüzüne bakamıyorum, vicdan azabı duymaya başladım” diyor.
‘Marketing diye diye kanımızı emdi’
Ailesinden aldığımız bilgiye göre Avşar, mezuniyetinden itibaren hep özel okullarda çalışmış. Videoda özel okullardaki sömürü, uzun çalışma saatleri ve mobbinge dikkat çeken Avşar, ismini de verdiği bir okul koordinatörünün sürekli “marketing”den bahsettiğini belirterek, “Kolunda Rolex saat, takım elbise giyip ‘marketing çok önemli’ diye diye orada bütün öğretmenlerin kanını emdi. Sen pazarlamacı mısın? Bu iş eğitim. Eğitim ülkenin namusudur. Eğitim bitti mi her şeyi biter. Mühendisi, doktoru hepsini biz yetiştiriyoruz. Bize iyi davranman lazım” diyor.
Ailesinin verdiği
bilgiye göre, İnan Avşar aslında öğretmenliği bırakmak istemiş. Bir dönem
oyunculuk yapmış, birkaç dizide rol almış. Ancak olmamış ve öğretmenliğe devam
etmiş. Videoda, bu alanda karşılaştığı ilişkilere dair de konuşan Avşar, “Ben
artık yeter, kimseyle uğraşmak istemiyorum. Kimseye güvenmeyeceksin, bunu
öğrendim. Ama insan ister istemez güvenmek istiyor, insan insana güvenmedikten
sonra bu dünyada yaşamanın ne anlamı var ki!” diye soruyor.
İnan Avşar, bu videoyu Youtube hesabına yükledikten sonra akşam saatlerinde
arabasıyla bir arkadaşının kapalı olan dükkânının önüne gitti ve burada
babasının ruhsatlı tabancasıyla yaşamına son verdi. Babasını 2011 yılında
kanserden kaybeden İnan Avşar, Batıkent’te annesi ve kız kardeşiyle birlikte
yaşıyordu.
‘Kapitalizm insan ve sevgi mezarlığıdır’
Ailesi, İnan’ın bu eyleminden dolayı şokta. Zira, annesinin “Görememişim içinde fırtınalar koptuğunu” sözlerinden, yaşadığı sıkıntılardan ailesine çok bahsetmediği anlaşılıyor. İnan’ın akrabası Yalçın Avşar, akrabaları olarak ilgilenmedikleri için kendi aralarında hayıflandıklarını belirtiyor, ancak İnan tek olmadığı için sorunun kaynağının da bireysel olmadığına işaret ediyor.
Avşar, “Her gün intihar haberleri geliyor. Psikolojik değil ekonomik nedenlerle, ekonomik nedenler onların psikolojisini bozuyor” diyor.
Kapitalizmi “insanlık mezarlığı” ve “sevgi mezarlığı” olarak tanımlayan Avşar, şunları söylüyor:
“Anne çocuğunu layıkıyla sevemiyor, baba öyle, genç yavuklusunu layıkıyla sevemiyor. Yoksulluk kapıdan girince sevgi bacadan çıkıp gidiyor. Toplumun hali bu ve toplumu bu hale getiren kapitalizm, bugünkü iktidarın da çok suçu var. Bilimden öte şeylere yönlendiriyor gençleri.
‘Birleştiğimizde bataklık bizi yutamayacak’
“Kendimizi kişisel olarak suçlamak gibi kısır döngü içine düşebiliyor insan. Ama bizler ilgisiz olsak bile suçlu değiliz. Hepimiz bir bataklığın içindeyiz ve tek başımıza debelenip duruyoruz. Birleştiğimizde bataklık bizi yutamayacak. Bunu gösterecek unsurlar da zayıf, aydınlar, devrimci demokrat örgütler… Kendimizi boşu boşuna suçlamayalım, suçlu kapitalizmdir. Tek başımıza bocaladığımız müddetçe çok İnanlar yutacak bu bataklık.”
İnan’ın maddi sorunları olmasa da sistemle sorunu olduğunu ifade eden Avşar, İnan’ın bilinçli bir genç olduğunu, ayrıca videoda göründüğü gibi küfürbaz olmadığını, çok saygılı, terbiyeli, sevecen ve sıcakkanlı bir genç olduğunu söylüyor, video için de “Sanki panik atak halinde gibi” diyor.
Dr. Akcan: Sosyal olaylar hızlandırıyor
Haliç Üniversitesi öğretim üyesi Psikiyatr Dr. Ayhan Akcan, sosyal olayların intiharları hızlandırdığına dikkat çekiyor.
Artı Gerçek’e açıklamada bulunan Akcan, intiharların en sık nedeninin yüzde 90 ruhsal problem, yüzde 50 depresyon olduğunu belirterek, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Hiçbir şeyden zevk almama, umutsuzluk, yaşamın anlamsızlığından bahsediyor, karar verdiği zaman uyguluyor. Sosyal olaylar bu işi hızlandırmaya başladı. İşsizlik, yalnızlık, boşanma, ciddi düzeyde ekonomik problemler travmaya yol açıyor. Kişiler, mektup yazarak ya da intihar şeklini belirleyerek, dışarıda, silahla, zehirlenme ya da diğerlerini öldürüp intihar ederek- geride kalanlarla yüzleşmek istiyorlar. Bu tür durumlarda karar veriyor ve uyguluyor.
“Erkeklerde intihar oranı az ama ölüm oranı yüksek, kadınlarda intihar oranı yüksek, ölüm oranı düşük. Birinci sırada asılma, ikinci sırada ilaçla, üçüncü sırada silahla intihar var. Gençlerde bu ilaçla ve silahla. “Karar verdiğinde kişi ona göre hayatını düzenliyor. Borçlarını ödüyor, çocuklarını kayınvalidesine bırakıyor, değerli eşyalarını satıyor, sessiz oluyor, işe gitmiyor, sahte iyilik hali oluyor, vedalaşır gibi. Mektup, video, tweet, mesaj atma intihar öncesi mesaj bırakma teknikleri. “Medyada çok yer aldığı zaman kopya intihar oluyor. Kişi intihar etmek istiyor ama tekniği bilmiyor, böylece tekniğini öğreniyor; silahla, siyanürle, yüksekten atlamayla… Medyada yer alan haberlerden sonra mutlaka intiharları önleme iletişim hattı kurulması gerekiyor.”
Aydoğan: Çaresiz değiliz, birlikte kazanabiliriz
İnan Avşar’ın
videoda bahsettiği eğitim alanındaki sorunlara dair görüşüne başvurduğumuz
Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan ise “çaresiz değiliz” mesajı
veriyor. “İnan Avşar arkadaşımızı geleceğe dair kaygılardan, özel öğretim
kurumlarında yaşanan esnek, güvencesiz çalışma koşullarından, mobbingten dolayı
kaybettik. Siyasi iktidar neoliberal politikalarının, ideolojisinin gereği
eğitimde özelleştirme politikalarını ısrarla devam ettiriyor” diyen
Aydoğan, özel okulların ticarethane, öğrenciler ve velilerin müşteri,
öğretmenlerin meta olarak görüldüğünü söylüyor.
Eğitim emekçilerine “çaresiz değiliz, yüz binleriz, birbirimizin sesine ses
olabiliriz, birlikte mücadele ederek haklarımızı, iş güvencemizi birlikte
kazanabiliriz” diye seslenen Aydoğan, Milli Eğitim Bakanlığı’nın eğitim ve
bilim emekçilerinin yaşadığı sorunlara gözlerini kapadığı gibi, acıları
paylaşma noktasında dahi bir açıklama yapmamasını eleştiriyor.