Hakkari Valiliği, askerler tarafından son yıllarda sivillerin katledilmesini “uyarı ateşi”, “mevzuata uygun”, “seken kurşun” ya da “havaya açılan ateş” gibi gerekçelerle savunuyor.
Hakkari Valiliği, bugüne kadar askerlerin açtığı ateş sonucu sivillerin katledilmesine dair birçok kez açıklama yaptı ancak hepsi birbirine benziyor. Failin asker-polis olduğu olaylara ilişkin yapılan açıklamaların neredeyse tamamında “seken kurşun”, “havaya açılan ateş”, “uyarı ateşi’ gerekçeler yer aldı. Son olarak, iki gün önce Derecik ilçesinde askerlerin açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren Özcan Erbaş adlı 16 yaşındaki çocuğa ilişkin de açıklama yapan Valilik, “Havaya açılan ateş sonucu” gerekçesini öne sürdü.
Ayrıca valilik olayların neredeyse tamamına dair açıklamasını olayın günler sonra yapması da dikkat çekiyor.
‘Kaza sonucu’
Hakkari Valiliği’nin bugüne değin yaptığı açıklamalar ve yaşanan olaylardan bazıları şu şekilde:
* Şemdinli’nin Şapatan köyünde, 6 Ağustos 2017 gecesi baskın düzenleyen polis ve askerlerin köylüleri işkenceden geçirdiği haberine ilişkin yaptığı açıklamada, “Şüpheli şahıslar hukuka uygun olarak gözaltına alınmışlar” ifadelerinde bulundu. Oysa işkenceye uğrayan yurttaşların vücutlarındaki izler valiliğin açıklamasını yalanladı.
* 10 Ekim 2017 yılında Şemdinli ilçesinde bulunan Durak Karakolu’ndan bir araca açılan ateş sonucu Çetin Başer’in hayatını kaybettiği, Kerimhan Zerender’in ağır yaralandığı olaya dair açıklamasında olay “aza” olarak duyuruldu. Valilik açıklamasının öncesinde Mezopotamya Ajansı’na konuşan aile, Zerender’in basına konuşmaması yönünde tehdit edildiğini ve polis-askerin olayın kamuoyuna “kaza” olarak duyurulması yönünde baskı yaptığını söyledi. (link)
‘Uyarı ateşi’ ile savundu
* Hakkari’nin Şemdinli ilçesi Tütünlü (Evliyan) köyünde 14 Ekim 2017 tarihinde bahçesinde sulama yaparken açılan ateş sonucu yaşamını yitiren Adem Kuyumcu olayına ilişkin 3 gün sonra açıklama yapan Hakkari Valiliği “uyarı ateşi” sonucunda Kuyumcu’nun öldürüldüğünü iddia etmişti. (link)
* 1 Ağustos 2019 yılında Hakkâri’nin Derecik ilçesinde yaşamını yitiren 14 yaşındaki Vedat Ekinci’nin ölümü ve bir kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan olayla ilgili açıklama yapan Hakkâri Valiliği, askerin “uyarı ateşi” sonucu seken kurşunun isabet ettiği, Ekinci’nin kaldırıldığı hastanede hayatını kaybettiğini iddia etti. (link)
Ölümü ‘mevzuata uygun’ buldu
* Hakkâri’nin Yüksekova ilçesine bağlı Esendere Beldesi Awyan (Duranlar) köyünde 29 Ekim 2020 tarihinde evinin 50 metre ilerisinde askerler tarafından öldürüldüğü belirtilen Şerali Dereli’ye (61) ilişkin Hakkari Valiliği’nden 5 gün sonra açıklama yapıldı. “Mevzuata uygun” denilen açıklamada, Dereli’nin müdahale sonucunda hayatını kaybettiği ileri sürülmüş ve Dereli’nin uyuşturucudan adli kaydı bulunması üzerinden olayı meşrulaştırır nitelikte ifadeler kullanılmıştı. (link) (MA)