R.T. Erdoğan’ın 20 Mart’ta yayımladığı bir geceyarısı kararnamesiyle İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını protesto eden kadınlar, Türkiye bugün itibariyle Sözleşme’den resmen çekilmiş olduğu için “1 Temmuz’da isyan var” diyerek onlarca kentte sokağa çıkacaklarını duyurmuştu.
İstanbul
Kadınların İstanbul’daki buluşma adresi olan Beyoğlu Tünel Meydanı ve çevresi öğlen saatlerinden itibaren polis ablukasına alındı. Ancak bölgede yalnızca polisler değil, polis telsizlerinden “Her yerdeler amirim” anonsları geçirecek şekilde kadınlar da var. Alana tek tek gelenlerin yanı sıra yürüyüşlerle gelenler de var. Kadınlar ve LGBTİ+’lar her türlü engele rağmen Beyoğlu Tünel’deki buluşmaya katılmak üzere kentin farklı noktalarından harekete geçti.
İstanbul Sözleşmesi’ni Uygula Kampanya Grubu’nun çağrısıyla İstanbul’da kadınlar, eylem için Taksim Tünel’de buluşuyor. Kadınların alana girişleri başladı. Kadınlar sloganlarla “Vazgeçmiyoruz” mesajı veriyor. Kadınlar, “Susmuyoruz korkmuyoruz itaat etmiyoruz”, “Asla yalnız yürümeyeceksin”, ” Bu daha başlangıç mücadeleye devam”, “İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz” , “Bu daha başlangıç mücadeleye devam”, “Jin jiyan azadi” sloganları attı. Çalgı aletleri, düdükler, zılgıt ve alkışlarla çekilme kararını protesto eden kadınlar, “İsatanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz”, ” Yasayı, anayasayı uygula”, “6284’ü uygula”, “Kadınlar isyanda”, “ Yaşam için isyandayız” dövizlerini taşıdı.
İstiklal caddesi’nde yürüyüşe geçen kadınlar burada bir açıklama yaptı: “Bu sözleşmeyi sokakta kazandık, geri alacağız, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı yok hükmündedir!”
Kadınlar İstiklal caddesinde uzun süre sloganlarla İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesini protesto etti. Ardından yürüyüşe geçmek istedi. Ancak polis yürüyüşe izin vermeyeceğini açıkladı. Kadınların ısrarı ve kararlılığı sonucu polis barikatı çekildi.
Kadınlar, “bu daha başlangıç mücadeleye devam” sloganlarıyla coşkulu bir şekilde İstiklal caddesinde yürüyor.
Ankara
Kadın Savunması İstanbul Sözleşmesi’nin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin Tunalı Hilmi Caddesi’nde “Hayatı Durduruyoruz” pankartı açarak yolu trafiğe kapattı.
Burada konuşan Kadın Savunma üyesi Buse Üçer, “Bu sözleşmeden bizleri çıkarmak isteyen bizlerin hayatlarına mal olmak isteyen AKP iktidarının karşısında diyoruz ki, hayatı durduruyoruz. Trafik akmayacak, bizlerin hayatlarına nasıl kast ediliyorsa biz bu hayatı durduruyoruz, trafik akmasın. Bu sözleşme Aleyna Çakır’ın sözleşmesidir, bu sözleşme, katledilen Nadira’nın sözleşmesidir. AKP iktidarı elini kolunu sallayarak bu sözleşmeden geri çekilmez. Öyle tek adamın kararıyla sözleşmeden çekilmiyoruz. Kadınlar olarak bu sözleşmeyi uygulatmaya devam edeceğiz. Bizlere hayatı dar edenlere sesleniyoruz; elimiz yakanızda yaşamın bütün güzelliklerini istiyoruz” dedi.
Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi kararı yürürlüğe girdi. Özgürlükçü Çağdaş Avukatlar Grubu, kararın yürürlüğe girmesini protesto etti. Kararı alkışlarla protesto eden avukatlar, adliye koridorlarında İstanbul Sözleşmesi’ne ilişkin bildiri dağıttı.
Ayrıca, aile mahkemelerinin olduğu katta davalar görülürken koridorda İstanbul Sözleşmesi’nin amaçları okundu. Avukatlar “İstanbul Sözleşmesi yaşatır”, “Erkek adalet değil gerçek adalet” sloganları attı.
Avukatlar bildiri dağıtımının ardından Ankara Adliyesi önünde ellerindeki kağıtlarla “İstanbul Sözleşmesi bizim” yazdı.
Ankara’da Kadınlar, devletin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine karşı Sakarya Caddesinde toplanmaya başladı. Kadınlar, “Dünya yerinden oynar kadınlar özgür olsa” sloganını atıyor.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir İl binasına yönelik saldırıda katledilen Deniz Poyraz’ın fotoğraflarının taşındığı eylemde, kadınlar zılgıt ve ıslıklar eşliğinde sık sık “Deniz Poyraz Ölümsüzdür”, “Yaşasın kadın dayanışması”, “Jin jiyan azadî” sloganları attı. Kadınlar ayrıca, “İsyandayız” diye seslendi.
İstanbul Sözleşmesi Ankara Kampanya Grubu, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını protesto etmek için Sakarya Meydanı’ da bir araya geldi. Yüzlerce kadının buluştuğu eylemde, “İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz, hayatı durduruyoruz” yazılı pankartın yanı sıra, “Erkek devler katliamda sözleşti”, “Kadın cinayetleri politiktir” ve “Özgürlüğümüz için isyandayız” yazılı dövizler taşındı.
Eylemde yapılan açıklamada, kadına yönelik şiddetin engellenmediği vurgulandı. Sözleşmeden “tek adam kararıyla” feshedildiği hatırlatılan açıklamada, “Erkek devlet İstanbul Sözleşmesi’ni feshederek kadın ve LGBTİ+’lara karşı düşmanlığını sürdürüyor. İstanbul Sözleşmesi bizim, Fesih kararı bizler için yok hükmünde. Bizler tüm haklarımızı sokakta mücadele ederek kazandık” denildi.
Eylemde geçtiğimiz haftalarda İzmir HDP il binasında katledilen Deniz Poyraz’da unutulmadı. “Deniz Poyraz İsyanımızdır” sloganları atılıyor.
Tuzluçayır
İstanbul Sözleşmesinden vazgeçmeyeceğiz demek için, bir araya gelen Tuzluçayır Kadınları Dayanışma Derneği dernek binası önünde toplandı. Kadınların Tuzluçayır Meydan’a yürümek istemesi engellenirken, kadınlar basın açıklamalarını yürüyerek okudu. Kadınlar açıklamada şunları dile getirdi: “Hakkımız olan sözleşmenin elimizden alınmaması, 6284’ün uygulanması için isyandayız. Sesimizi bulunduğumuz her alanda duyurmak için mücadeleye devam edeceğiz. İstanbul Sözleşmesi kadınlar için önemli bir kazanım. Ama biliyoruz ki kapitalist sistemde kazanılanı da korumak ve kullanmak içim mücadele gerekiyor. Sözleşme’den çekilme kararı konuşulmasın, aksine Sözleşme hükümleri tam olarak uygulansın.”
Diyarbakır
İstanbul Sözleşmesi’nin yürürlükten kaldırılmasına karşı Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi Diyarbakır Adliyesi önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamaya Baro Başkanı, Yönetim kurulu üyeleri ve baro avukatları katılırken, “İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz, İstanbul Sözleşmesi yaşatır” pankartı taşındı.
Avukatlar adına açıklamayı Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi temsilcisi Çiğdem Sevimli okudu. Sevimli, sözleşmenin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile tek taraflı olarak 20 Mart tarihinde feshedildiği duyurusunu hatırlattı. Haksız çekilme kararının 23 Mart 2021 tarihinde Avrupa Konseyi’ne bildirildiğini kaydeden Sevimli, kararın 1 Temmuz’da yani bugün resmiyet kazandığını ifade etti.
Sevimli sözleşmeden çekilmenin Türkiye’nin kadına yönelik şiddetle mücadele alanındaki yükümlülüklerinden vazgeçmesi anlamına geldiğini belirtti. İstanbul Sözleşmesi’nin iç hukukta uygulaması olan 6284 Sayılı Kanun’un temelinin yıkmak olduğuna dikkat çeken Sevimli, “Bu koşullar altında kadınları şiddetten koruyan yasalar ve mekanizmalar risk altında olacaktır. İstanbul Sözleşmesi, kadınların ve kadın örgütlerinin ortak mücadelesi sonucu elde ettikleri çok önemli bir kazanımdır. Toplumun yarısına etki eden bu sözleşmeden tek bir kişinin kararı ile çekilmeyi kabul etmiyoruz” diyerek sözleşmeden çekilme işleminin iptali için mücadelelerini kararlılıkla sürdüreceklerini söyledi.
İzmir
İzmir Barosu Kadın Hakları Komisyonu ve baroya bağlı avukatlar ise Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden resmi olarak çıkmasına karşı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Binası Güney kapısında bir araya geldi. Erkek avukatların da desteklediği açıklamada, “İstanbul Sözleşmesinden vazgeçmiyoruz” yazılı pankart açılırken sık sık “Erkek adalet değil gerçek adalet”, “Asla yalnız yürümeyeceksin” ve “Susmuyoruz korkmuyoruz itaat etmiyoruz” sloganları atıldı. Açıklamayı avukatlar adına İzmir Barosu Genel Sekreteri Perihan Çağrışım Kayadelen okudu.
Sözleşmenin yeniden yürürlüğe girmesi için mcüadelelerini sürdüreceklerini vurgulayan Kayadelen, “Biz biliyoruz ki, toplumsal cinsiyet normlarını bir bütün olarak tasfiye etmeyi hedeflemeyen hiçbir politik tahayyül, kadınları özgürleştiremez. İzmir Barosu olarak; mahkemelerde, karakollarda, eylemlerde, kadınların yanlarında olmaya devam edeceğiz” dedi.
İzmir’de kadınlar polis tarafından engellenmeye çalışılıyor. Polis kadınların önüne barikat kurdu. İzmir’de “İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz” demek için bir araya gelen kadınlara polis müdahale etti. Polis eylemi engellemek üzere kadınlara biber gazı sıktı. Polis barikatına tepki gösteren kadınlar “Kadınlara değil, katillere barikat” sloganları attı. Polis engellemesine rağmen İstanbul sözleşmesi eylemi Alsancak ara sokaklarda sürüyor.
Ara sokaklarda devam eden eyleme polis saldırdı. Bir kadın saldırı sonucu fenalık geçirdi. Engellemelere rağmen kadınlar Alsancak İskelesi önünde yeniden bir araya geldi. Açıklama öncesi katledilen kadınların isimleri okundu. Eylemde HDP İzmir İl Örgütü binasında faşist saldırıda katledilen Deniz Poyraz da unutulmadı. Açıklamayı okuyan kadınlar, “Siz İstanbul Sözleşmesi’nden çıkma kararı alsanız da Danıştay yürütmeyi durdurmasa da bizler İstanbul Sözleşmesi’ni kaldırmaya yönelik hukuksuz girişimleri tanımayacağız. 1 Temmuz’dan sonra da sözleşmenin uygulanması için mücadele etmeye devam edeceğiz” dedi.
Eskişehir
Eskişehir’de kadınlar “Güvencemizden vazgeçmiyoruz ve sizlere etkin uygulatacağız” diye haykırdı. Eskişehir Demokratik Kadın Platformu (EDKP) ve Eskişehir Kadın Meclislerinin çağrısıyla Adalar Porsuk Mevkii’nde bir araya gelen kadınlar Ulus Anıtı önüne yürüdü.
Üzerinde ‘İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz’ yazılı mor balonlarla yürüyen kadınlar, İsmet İnönü Caddesi’ni yürüyüş esnasında mor balonlarla süsledi. Yürüyüş boyunca sık sık “Sözleşmeyi değil, cinayeti engelle”, “İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz” sloganları atan kadınlar, Sözleşme’nin kazanımlarından asla vazgeçmeyeceklerini haykırdı.
Batman
Batman Barosu Kadın Hakları Merkezi, baro binası önünde açıklama yaptı. Kadın Hakları Merkezi üyesi Gülbahar Demir, sözleşmeden vazgeçmeyeceklerini vurguladı. Demir, Danıştay 10. Dairesi’nin yürütmeyi durdurma talebini reddetmesine rağmen kararın hala kesinleşmediğini belirtti.
Demir, “Sözleşmeden çekilme kararı ile şiddete uğrayan veya öldürülen her kadının sorumluluğu, bu kararı verenlerin üzerindedir” dedi.
Mardin
Mardin Barosu Kadın Komisyonu, İstanbul Sözleşmesi’nin bugün itibariyle yürürlükten kaldırılmasına karşı açıklama yaptı. Baro avukatlarının katıldığı açıklamada konuşan Avukat Dilan Koç, mücadeleden vazgeçmeyeceklerini dile getirdi.
Antakya
Hatay Kadınlar Birlikte Güçlü’nün çağrısıyla Antakya Parkı’nda bir araya gelen kadınlar ve LGBTİ+’lar isyanlarını haykırdı. Eylemde “İstanbul Sözleşmesi bizim, vazgeçmiyoruz” yazılı pankart açıldı. Yapılan basın açıklamasında “Geçtiğimiz günlerde Reyhanlı’da 73 yaşındaki bir kadına yapılan cinsel saldırı İstanbul Sözleşmesinin uygulanmamasının sonucudur. Bu suçu işleyen tek başına Mustafa Yaşatır değil,sözleşmeden çekilen iktidardır. Şiddetin, kadın katliamının, tecavüz ve tacizlerin artarak sürdüğü, kadına karşı tüm şiddet biçimlerinin sıradanlaştırıldığı, LGBTİ+’ların sistematik olarak hedef gösterildiği bir ortamda, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmek, tüm bu suçlara zemin hazırlamak demektir” denildi.
Açıklamada şunlar kaydedildi: “İşte bu yüzden bizi cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, konuştuğumuz dil, yaşadığımız hayat üzerinden ayrıştırma çabalarının karşısında, birimizin şiddet gördüğü koşulda hiçbirimizin güvende olmadığının bilinciyle, hep birlikteyiz. 20 Mart’tan beri katilleri değil kadınları, LGBTİ+ları engellemek için yaptıkları her şeye rağmen sokaklardayız, her yerdeyiz. Çünkü bu bizim için bir hayat mücadelesi!”
Van
Van Barosu Kadın Hakları Komisyonu, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına ilişkin Van Adliyesi önünde basın açıklaması yaptı. “İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını tanımıyoruz” pankartının açıldığı açıklamaya Van Barosu Başkanı Zülküf Uçar ve kadın komisyonu üyeleri katılırken, basın metnini Van Kadın Hakları Komisyonu Sekreteri Avukat Şeyma Şen okudu.
Amacı kadına yönelik şiddeti önlemek olan sözleşmeden çekilme kararının anayasaya ve kanuna açıkça aykırı olduğunu belirten Şen, “Bu hukuksuzluk yürütmenin durdurulması talebinin reddi kararı ile Danıştay eliyle de devam ettirilmektedir. Biz kadın hakları savunucuları bu hukuksuzluğu tüm bu süreç boyunca iktidardan gelen engellemelere rağmen onurlu direnişimizle durmaksızın haykırdık. Yapılan hukuksuzluğu tekrar açıklama gereği bile duymuyoruz, bu ancak malumun ilanı olurdu” dedi.
Açıklama, “Korkmuyoruz, susmuyoruz, vazgeçmiyoruz”, “İstanbul Sözleşmesi Yaşatır” ve “Kararı geri al sözleşmeyi uygula” sloganlarıyla son buldu.
Mersin
Mersin Barosu Kadın Hakları Merkezi, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasını yaptıkları basın toplantısı ile protesto etti. Baroda gerçekleşen açıklamada Mersin Kadın Hakları Merkezi Başkanı Şirin Güner basın metnini okudu.
Cumhurbaşkanı kararıyla İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasının Anayasa ve uluslararası mevzuatlara aykırı olduğunu belirten Güner, İstanbul Sözleşmesi’nin; kadına ve çocuğa yönelik şiddeti engellemek için taraf devletlere, etkili işbirliği içeren politikaların hayata geçirilmesi görevlerini yükleyen bir insan hakları sözleşmesi olduğunu söyledi.
Kadının insan hakları kazanımlarından geriye gidişe neden olacak her türlü düzenlemenin karşısında olacaklarını aktaran Güner, İstanbul Sözleşmesi’nde imzanın çekilmesi işleminin geri alınması için mücadele etmeye devam edeceklerini vurguladı.
Tarsus
Tarsus Kadın Platformu, “İstanbul Sözleşmesi’nde Vazgeçmiyoruz” diyerek Yarenlik Alanında bir araya geldi. Basın açıklamasını okuyan Eğitim Sen Tarsus Şube Başkanı Yasemin Yücel “Bugün de yarın da İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmiyoruz. Hukuksuz kararınızı tanımıyoruz; Asla itaat etmiyoruz!” dedi.
Malatya
Malatya Demokratik Kadın Platformu Merkez Postanesi önünde bir araya gelen kadınlar adına açıklamayı Sakine Doğan okudu. Doğan, “Birileri bugün haklarımızı elimizden alarak, şiddet faillerini sevindirerek, bizi erkek şiddeti karşısında biraz daha korumasız bırakarak kazandıklarını, bizi sindirebileceklerini, susturabileceklerini, hayatlarımızı rehin alabileceklerini sanabilir. Elmalı’da olduğu gibi çocuk istismarını serbest, gökkuşağını, bizim bu sokaklarda yürümemizi suç kılabileceklerini sanabilir. Şirin Ünal, Zaynal Abakarov, Musa Orhan, Rahmi Akman, Tolga Ağar gibilerinin cezasızlığın verdiği pervasızlıkla hayatı biz kadınlara, çocuklara, LGBTİ+lara sonsuza kadar dar edebileceğini sanabilir. Çok yanılıyorlar” dedi.
Doğan şunları kaydetti: “Devletin yaşam haklarını korumakla yükümlü olduğu yurttaşları eşit kabul etmemesi, itaate, ikincil olmaya zorlaması demektir. Bunu asla kabul edemeyiz. İşte bu yüzden bizi cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, konuştuğumuz dil, yaşadığımız hayat üzerinden ayrıştırma çabalarının karşısında, birimizin şiddet gördüğü koşulda hiçbirimizin güvende olmadığının bilinciyle, hep birlikteyiz”
Dersim
Dersim’de de kadınlar Dersim Kadın Platformunun çağrısıyla Seyit Rıza Meydanında bir araya geldi. Dersim Kadın Platformu adına basın metnini okuyan Naciye Turan ”Haklarımızdan, hayatlarımızdan ve İstanbul Sözleşmesinden vazgeçmiyoruz” dedi.
Kadınların sesini, isyanını bastıramayacaksınız diyen Turan, “Tek adam rejiminiz, haklarımızı ve kazanımlarımızı gasbedemeyecek. Dersim Kadın Platformu olarak yaşamlarımızdan, haklarımızdan eşit ve özgür yaşam mücadelemizden vazgeçmeyeceğimizi buradan bir kez daha haykırıyoruz. Sözleşmenin resmen yürürlükten kalkacağı bugün tekrar söylüyoruz; ne İstanbul Sözleşmesi gibi kadınlar için yaşamsal önemdeki bir sözleşmenin tarafı olmak ne de sözleşmeden çekilme kararı vermek tek adamın iki dudağının arasından çıkan bir söze bağlı değildir.” şeklinde konuştu.
Elazığ
Elazığ Öğretmenler Evi Meydanı’nda kadınların düzenlediği eyleme siyasi partiler ve sendikalar da katıldı.
Açıklamada, “İstanbul Sözleşmesi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasını öngören, kadına karşı sokakta ya da evde şiddetin önlenmesini amaçlayan hukuki bir belgedir. Türkiye Cumhuriyeti de sözleşmeyi ilk imzalayan ülke olarak sözleşmenin gereklerini yerine getirmek zorundadır” denildi.
Kadınlar, “Mücadeleyle kazandığımız, artık bütün toplumun kabul ettiği haklarımızın bir tekinden bile vazgeçmeyeceğiz. İstanbul Sözleşmesini nasıl kazandık ise öyle savunmaya devam edeceğiz. İstanbul Sözleşmesi’nden değil önümüzden çekilin!” dedi.
Urfa
Urfa Kadın Platformu, İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasına karşı Eğitim Sen Urfa Şube binasında açıklama yaptı. Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği Yöneticisi Selma Köroğlu, verilen kararın yok hükmünde olduğunu belirtti.
Hopa
Artvin Hopa’da kadınlar eski hastane önünde bir araya geldi. Yaklaşık 1,5 kilometre boyunca sloganlarla yürüyüş yapan kadınlar, Hopa Meydanı’nda basın açıklaması gerçekleştirerek İstanbul Sözleşmesinin uygulanması için mücadeleye devam edeceklerini belirtti.
Manisa Kadın Platformu, “İstanbul Sözleşmesi’nden Vazgeçmiyoruz” diyerek Manolya Meydanı’nda basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamada kitle adına SES Manisa Şube Eş Başkanı Figen Pehlivan Demirel konuştu.
Demirel, “AKP iktidarı ulusal ve uluslararası alanda yönünü sermayeden, sömürüden ve yana çevirmiştir. Biz iç hukukun işlemediğini, bizleri koruyamayacağını daha 2 gün önce Elmalı davasındaki sonuçla gördük. Artık tek bir kadının, çocuğun, LGBTİ+ bireyin şiddete uğramasına, tacizine, ölümüne tahammülümüz kalmamıştır. Biz hayatlarımızdan, geleceğimizden sizlere inat vazgeçmiyoruz” diyerek mücadele çağrısında bulundu.
Denizli
Denizli’de İstanbul Sözleşmesi’nden Vazgeçmeyen Denizlili Kadınlar, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkma kararına tepki göstererek, Çınar Meydanı’nda basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasını Sevil Özdemir okudu. “1 Temmuz’dan sonra da İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması için mücadele etmeye devam edeceğiz” diyen Özdemir, kadınlar olarak kazanılmış haklarının hiçbirinden vazgeçmeyeceklerini söyledi.
