Brezilya’da sağcı Jair Bolsonaro’nun korona virüsü salgınını hafife alan yönetimi nedeniyle Amazon yerlileri için duyulan endişe giderek büyüyor. Yerlilerin salgından korunmaması halinde Covid-19 hastalığı nedeniyle ‘soykırım’ tehdidi altında kalacağı uyarısında bulunan bir açık mektuba, aralarında yazar Mario Vargas Llosa, mimar Norman Foster ve çok sayıda Hollywood ünlüsünün bulunduğu tanınmış isimler imza attı.
Brezilyalı foto muhabiri Sebastião Salgado’nun kaleme aldığı açık mektupta, “Beş asır önce, bu etnik grupların büyük bir kısmı Avrupalı sömürgecilerin getirdiği hastalıklarla yok oldu. Şimdi bu yeni afet Brezilya’da hızla yayılırken, onlar tamamen yok olabilir çünkü Covid-19’la savaşacak araçlara sahip değiller” denildi. Yaklaşık 40 yıldır yerlileri fotoğraflayan 76 yaşındaki Salgado, “Bir soykırımın eşiğindeyiz” ifadelerini kullandı.
‘Göz yumarsak, bunun adı soykırım olacak’
Bolsonaro yönetiminin yerlileri korumak bir yana Amazon’da yasadışı faaliyetleri desteklemesine tepki gösteren Salgado, Ruanda’daki soykırıma atıfta bulunarak 300 bin Amazon yerlisinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını belirtti:
“Ruanda’da şiddet içeren bir soykırıma, insanların fiziksel olarak öldürüldüğü bir saldırıya tanıklık ettik. Brezilya’da yaşanacak şey de, yerlilerin ölümü olacak. Eğer bir toplumun tamamını ya da bir kısmını ortadan kaldıracağını bildiğiniz bir durumu destekler ya da teşvik ederseniz, bunun anlamı soykırımdır. Bu soykırımdır çünkü bunun olacağını biliyoruz, korona virüsünün girişini kolaylaştırıyoruz ve bu nedenle yerlilerin ölmesine izin verilmiş oluyor.”
‘Bulaştırabilecek kişileri uzak tutun’
Mektupta, yasadışı altın madencileri ile kerestecilerin hastalık bulaştırmamaları için yerli topluluklarından uzak tutulması için yetkilere çağrı yapıldı. Bolsonaro hükümetinin yerlileri hedef alan diğer politikalarının da eleştirildiği metinde, “Yerliler böylesine bir saldırı altında hiç kalmamıştı. Hükümetin, onların bölgelerine en ufak bir saygısı yok” denildi. Mektupta, Bolsonaro’nun yerli bölgelerinden bütçe kesintisi yaptığı, Amazon’daki yasadışı faaliyetleri hedef alan çevre yetkililerinin görevden alındığı da hatırlatıldı.
Kimler imzaladı?
Uluslararası bir sanatçı, bilim insanı ve entelektüeller koalisyonunun desteğini alan mektubun öne çıkan imzacıları şöyle: yazar Mario Vargas Llosa, ressam David Hockney, sanatçı Ai Weiwei, mimar Norman Foster, Paul McCartney, Madonna, oyuncular Oprah Winfrey, Brad Pitt ve Meryl Streep, süper modeller Gisele Bündchen ve Naomi Campbell.
Brezilya’da şu ana dek 6 bin 750’yi aşkın kişi korona virüsü nedeniyle öldü. Salgının en çok etkilediği yer de, Amazonas eyaletinin başkenti Manaus. Sağcı-popülist çizgideki Bolsonaro ise insan hayatı pahasına ekonomiye öncelik veren tavrıyla, ülkenin birçok kesiminin tepkisini çekmiş durumda.
