BİSAM’ın raporuna göre eşi çalışmayan ve iki çocuklu bir asgari ücretlinin aldığı zammın günlük sadece 3.8 TL’sini gıdaya ayırabilecek. Buna göre; öğün başına ilave 2 dilim ekmek, 7 gram et, yarım kibrit kutusundan az beyaz peynir, 1 adet küçük boy patates, 1 kibrit kutusu kuru fasulye ya da 1 adet mandalinadan sadece biri alınabilecek.
DİSK/ Birleşik Metal- İş Sendikası Sınıf Araştırmaları
Merkezi (BİSAM), TÜİK ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı verileri üzerinden
hazırladığı “Asgari ücret artışı ve alım gücü raporunu” açıkladı.
TÜİK ve Bakanlığın verileri üzerinden yapılan hesaplamaya göre, eşi çalışmayan
ve iki çocuklu bir asgari ücretlinin aldığı zammın (AGİ dahil) günlük sadece
3.8 TL’sinin gıdaya ayırabilecek.
Zamlı ilk ücretini Şubat 2020’de alacak asgari ücretlinin, aldığı zammın yüzde
28.7’sini gıdaya ayırabileceği kaydedilen raporda, “Dolayısıyla zamdan
günlük gıda harcamasına kalacak pay sadece 3.8 TL, her bir aile ferdi için öğün
başına zam ise 32 kuruşa denk gelmektedir” denildi.
Tablo 1- Asgari ücrete yapılan zamdan, gıdaya ayrılabilecek payın, her fert
için öğün başına düşen miktarı (Kasım 2019 fiyatları ile) (Seçilmiş Maddeler)
‘2 dilim ekmek, 7 gram et, 1 kibrit kutusu kuru fasulye…’
Yapılan hesaplamaya göre asgari ücretlinin alacağı zamdan gıdaya ayırabileceği
tutar 3.8 TL, kişi başına ayırabileceği tutar ise 96 kuruş. Her fert için öğün
başına ayırabilecek tutar ise sadece 32 kuruş. Buna göre; asgari ücretli aldığı
zam ile her aile ferdine öğün başına ilave 2 dilim ekmek, 7 gram et, 2/3 çay
bardağı süt, yarım kibrit kutusundan az beyaz peynir, 1 adet küçük boy patates,
1 kibrit kutusu kuru fasulye ya da 1 adet mandalinadan sadece birini
alabilir.
Raporda, asgari ücretlinin bu ürünler karşısında gelecek aylarda yaşanacak
fiyat artışları ile alım gücünü kaybedeceğine de işaret edildi.
‘ASGARİ ÜCRET TOPLU PAZARLIK YOLUYLA SAPTANMALI’
BİSAM, asgari ücretliyi sefalete mahkum etmeyecek bir ücret için asgari ücret
hesabında uluslararası standartlara uyulması ve işçinin ailesinin de dikkate
alınması gerektiğini kaydetti.
Bunun için ise şu talepler sıralandı:
-Asgari ücret toplu pazarlık yoluyla saptanmalıdır.
-Asgari ücret tespitine ilişkin 131 Sayılı ILO Sözleşmesi onaylanmalı, Avrupa
Sosyal Şartı’na asgari ücretle ilgili konan çekince kaldırılmalıdır.
-Asgari ücret tespit komisyonunda kadın temsili sağlanmalıdır.
-TÜİK hesabı asgari ücret saptanmasında alt sınır olmalıdır.
-Asgari ücret net ve AGİ hariç hesaplanmalıdır.
-Bütün işçi ve memurlar için tek asgari ücret saptanmalıdır.
-Asgari ücret geçim ücreti olmalıdır.
-Yeniden değerleme artış oranından daha az asgari ücret artışı olamaz.
-Asgari ücret artışında hedeflenen enflasyon oranları esas alınamaz.
-Asgari ücret tespitinde geçim koşulları ve milli gelir artışı dikkate
alınmalıdır.
-Asgari ücret yıllık olarak hesaplanmalı, tümüyle vergi dışı bırakılmalıdır.
-Asgari ücretin tespitinde bütün işçi konfederasyonlarına katılım hakkı
sağlanmalı, Asgari Ücret ulusal ölçekli bir toplu pazarlıkla belirlenmeli ve
uyuşmazlık durumunda grev hakkını da içermelidir.”