Mersin’de 20 Mart 2012’de Barış ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) düzenlemek istediği Newroz kutlamasının yasaklanmasının ardından Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) eski Genel Sekreteri Sakine Esen Yılmaz ile Eğitim Sen Mersin Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Mahir Engin Çelik bildiri dağıttıkları gerekçesiyle haklarında dava açıldı. Yerel mahkemenin Çelik ve Yılmaz’a “Toplantı ve gösteri kanuna muhalefet etmek” iddiasıyla verdiği 3 yıl 4 ay hapis cezası Yargıtay tarafından anandı.
Çelik ve Yılmaz cezalarının onanması üzerine Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. AYM 5 yıl sonra “toplantı ve gösteri yürüyüş hakkı”nın ihlal edildiğine karar vererek, 15 bin TL tazminata hükmetti. AYM gerekçesinde toplantı hakkını kullanmak isteyenlerin kişilerin ağır hürriyeti bağlayıcı cezalar ile cezalandırılmaları halinde kamu düzeninin sağlanması ya da diğer meşru amaçların elde edilmesi ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının kullanımı arasında adil bir denge kurulması gerektiğini ve kararında şüpheye yer bırakılmayacak şekilde ortaya konulması gerektiğini hatırlattı.
Açıklığa kavuşturulmamış
Valilik tarafından Newroz’a verilen yasaklama kararının her türlü şüpheden uzak şekilde ortaya konulmadığına dikkat çekilen AYM gerekçesinde, “Derece mahkemeleri başvurucuların İçişleri Bakanlığı Genelgesi’nden haberdar olmalarını halkı kanuna aykırı toplantıya kışkırtma suçunu bilerek ve isteyerek işlediklerini kabul etmek için yeterli saymıştır. Bu konuda yasak kararı ardından Tertip Komitesi’nce kendilerine iptal davası açmak suretiyle gerekli idare işlemleri yapılacağını söylediği, derece mahkemesi kararında yeterince irdelenmediği açıklığa kavuşturulmadığı görülmektedir” diye belirtildi.
AYM, “Derece mahkemelerinin, İçişleri Bakanlığı ve Valilik kararı ile yasaklanmış bir toplantıya ilişkin davetiye niteliğindeki bildirilere el konulması yanında bir de başvurucuların üstelik 3 yıl 4 ay süreli bir hapis cezasıyla cezalandırılmalarını gerekli kılan bir ihtiyacın varlığını ve bu doğrultuda yarışan değerler arasında adil bir denge kurulduğunu ilgili ve yeterli bir gerekçeyle ortaya koyduklarından bahsedilemeyeceği sonucuna varmıştır” denildi.
AYM, kararın bir örneğinin Mersin 7’nci Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine de karar verdi.
