Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (Türk-İş) ‘geçim şartlarını’ ortaya koymak için her ay düzenli olarak yaptığı ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’na göre yaşam maliyetleri Aralık’ta da yükselmeye devam etti.
Türk-İş’in araştırmasına göre;
- Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 4 bin 13 TL’ye,
- Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 13 bin 72 TL’ye,
- Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 4 bin 926 TL’ye yükseldi.
Kasım’da açlık sınırı 3 bin 191 TL, yoksulluk sınırı 10 bin 395 TL, bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de 3 bin 902 TL’ydi. Yılbaşından bu yana açlık sınırı 1361 TL, yoksulluk sınırı da 4 bin 434 TL arttı.
Sadece mutfak masrafı bir ayda 822 lira arttı
Türk-İş araştırmasında dört kişilik bir ailenin gıda harcamasının (mutfak masrafı) 2 bin 677 TL’yi bulduğunu, sadece Aralık’taki fiyat artışının 822 TL olduğunu belirtti.
“Ücretli çalışanın mutfağında ve aile bütçesinde -deyim yerindeyse- bu ay deprem yaşanmıştır” diyen Türk-İş araştırmasında şu bilgileri paylaştı:
“Ortaya çıkan yoksulluğun giderilmesi için ek bir ödemenin yapılması ve sosyal tedbirlerin alınması kaçınılmazdır. Yıllık artış mutfak harcamasında 1.423 TL ve toplam harcama olarak 4.636 TL’dir. Zorunlu ihtiyaçlar için geçen yıla göre yapılması gereken ek harcama tutarı kadar hane halkı gelirinde artış sağlanamadığı durumda aradaki fark daha fazla yoksullaşmadır. Ücretli çalışanların borçlanarak aradaki farkı ötelemeye çalışması da çözüm değildir. Ücretli çalışanların kullandığı ihtiyaç kredisi ile kredi kartı borcunun faizi çok yüksektir.”
Türk-İş “mutfak enflasyonu”ndaki değişimi şöyle verdi:
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre rekor bir artışla yüzde 25,75 oranında gerçekleşti.
- Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı ise yüzde 54,96 oldu.
- Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 23,72 olarak hesaplandı.
Dolar düştü, fiyatlar düşmedi
Artan yaşam maliyetleri karşısında Türk-İş şu yorumu yaptı:
“Son aylarda döviz kurunda görülen yükselme ve buna bağlı olarak maliyetlerdeki artış gerekçesiyle birçok temel mal ve hizmet fiyatları yükseldi. Ancak TL’den dövize yönelişi engellemek için uygulanmaya başlanan ve ‘kur korumalı mevduat’ olarak adlandırılan tedbirlerle, döviz kuru önemli ölçüde geriletilmiş olmasına rağmen etiketler değişmedi. Artan fiyatlar aynı kaldı. Aralık 2021 itibariyle gıda fiyatlarındaki artış yüzde 25,75 olarak hesaplandı. Böylece, ücretli çalışanların ve emeklilerinin geçim şartları daha da ağırlaştı.
Araştırmada asgari ücretteki zam konusuna da değinen Türk-İş “Ücretli çalışanların gelirleri fiyat artışına yetişmedi, mevcut gelirlerin satın alma gücü daha da geriledi. Her geçen gün yoksullaşma arttı. İşçi ve ailesinin önemli ve çoğu zaman tek geliri olan asgari ücret bu süreçte aylık net 2 bin 825 TL’den 4 bin 253 TL’ye yükseldi. Asgari ücretteki aylık net 1.427 TL ve yüzde 50 oranındaki artış, bu ay gerçekleşen fiyatların gölgesinde kaldı” dedi.
