Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ekonomi Politikaları Genel Başkan Yardımcılığı, “Türkiye Krizi” başlıklı bir broşür hazırladı.
Rapora göre, 2002 yılında doğan her çocuk bin 963 dolar borçla dünyaya gözlerini açarken, 2018’de bu sayı 5 bin 513 dolara çıktı.
Dış borç 16 yılda 3,5 kat arttı
Sözcü’den Başak Kaya’nın haberine göre, broşürde şu bilgiler yer aldı:
“Türkiye’nin dış borcu 2002’den bu yana 3,5 kat artarak 450 milyar dolara dayandı. İktidar 23,5 milyar dolar IMF borcunu ödemekle övünürken, dış borca 319 milyar dolar daha eklendi.
“Son 16 yılda vatandaşların tüketici kredisi borcu 176 kat artarak 399,4 milyar liraya, bireysel kredi kartı borçları 24 kat artarak 104,8 milyar liraya ulaştı.
“Devletin, vatandaşların ve şirketlerin toplam borcu ise ülkenin gelirini aştı. 2002’de Türkiye’nin her 100 liralık gelirine karşı 94 lira borcu varken, 2018 yılının üçüncü çeyreği itibarıyla bu rakam 120 liraya çıktı.
Tarım alanları azaldı
“2007-2019 döneminde Tarım Kanunu gereği çiftçiye ödenmesi gerektiği halde ödenmeyen tarımsal desteklerin toplamı 150 milyar TL’yi aştı. Bu, devletin her bir çiftçi ailesine 68 bin 386 TL borçlu olduğu anlamına geliyor.
“Türkiye’de işlenen tarım alanları da 2002’de 239 milyon dönüm iken, 2018’de 197 milyon dönüme indi.
“Son 16 yılda Türkiye’nin tarım ve hayvancılık alanında yaptığı ithalat 95 milyar doları aştı. Türkiye 2018 yılında ABD’den sonra en çok sığır ithal eden 2. ülke oldu. Çin’in nüfusu Türkiye’nin 17 katı, Türkiye’nin ithal ettiği sığır sayısı ise Çin’in 9 katı.
Dış ticaret açığı arttı
“Cumhuriyetin kurulduğu 1923 yılından 1950 yılına kadar Türkiye’nin dışarıdan aldığı ile dışarıya sattığı ürün arasındaki fark, yani dış ticaret açığı sıfırdı.
“Şimdi ise dış ticaret açığı katlanarak arttı. Türkiye’nin dış ticaret dengesi son 16 yıllık dönemde haftada ortalama 1,2 milyar dolar açık verdi.
Merkez Bankası rezervi düşüşte
“Merkez Bankası rezervi 2014 yılında Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde 59. sırada olan Türkiye, 5 yılda 50 sıra birden gerileyerek 2019 yılında 109. sıraya düştü. Aynı dönemde milli gelir 950 milyar dolardan 784 milyar dolara geriledi.
“Merkez Bankası’nın kasasındaki rezervler ise artık kısa vadeli borca bile yetmez hale geldi. 2002’de her 100 dolarlık kısa vadeli dış borca karşı Merkez Bankası’nın kasasında 169 dolar rezerv vardı, 2018 itibarıyla ise 79 dolar var.”
